Rynek w Chorzowie bez estakady

Chorzowski rynek bōł piykny, ale stoł na drōdze do dobrobytu Ludowyj Polski. Transport ważniyjszy aniżeli miasto

Dzisiej sie to zdowo tak daleke, że hned niyrealne: chorzowski rynek, taki richtich, reprezyntacyjny plac, co na nim sie kōncyntruje życie ôd miasta. Taki prawie bōł rynek bez estakady, co 4 dekady tymu na dycki przetła go na pōł.

Chorzowski rynek bōł założōny pod kōniec XIX stolecio na placu downego torgowiska, zaroz przi miyjskim ratużu. Co ciekawe (w kōntekście niyskorniyjszych losōw tego placu) cug ôd szosyje Katowice-Bytōm bōł zmiyniōny, coby niy przechodziyła bez plac. Rynek sie stoł reprezyntacyjnōm tajlōm Krōlewskij Huty i placym wypoczynku – posadziyli tam strōmy, powstały skwery i alejki, a przi nich stanyły ławki.

Chorzowski rynek przetniynty na pōł

Było piyknie do 70. lot miniōnego wieku. Na chorzowskim rynku szło nawet podziwiać egzotyczne palmy, podwiela sie to stało modne. Niyskorzij ftoś wpod na barbarzyńsko idyjo i postanowiōł, by rynek przetnōńć 400-metrowōm estakadōm na szosyji z Katowic do Bytōmia. To w pewnym syńsie znak czasōw. Niydowno pisali my ô Bytōmiu, co w nim brakło poru miesiyncy, by (pewnikym) ôcalić zabytkowy kwartał kamynic i piykny (choć schacharzōny) Bulwar w sercu miasta. 70. lata to je prawie epoka wielkich kōntrastōw na Ślōnsku – z jednyj strōny gigantyczne pōmiyszkaniowe i infrastrukturalne inwestycyje, z drugij – kōmpletne lekcewożynie historycznego karakteru zabudowy naszych miast.

„Chorzowski Rynek noleży do nojbarzij newralgicznych kōmunikacyjnych pōnktōw katowskigo wojewōdztwa” – pisała we połowie 70. lot Trybuna Robotniczo. Rozwiōnzania? Nojprostsze. Wyburzynie sporyj czynści zabudowy strzōdmieścio, w tym cynnych secesyjnych kamiynic. W dalszyj perspektywie – naznaczynie miasta na dycki – przetniyńcie go estakadōm. Ôtwarli ja 22 lipca 1979 r. we nojważniyjsze świynto PLR-u. Chorzowioki ôstali pozbyci rynku? Niy szkodzi. Pech ôd Chorzowa to bōł fakt, iże stoł na drōdze do dobrobytu ôd Ludowyj Polski.

Funkcyje reprezentacyjnego placu prziwrōciyli dopiyro w 2019 r., po przebudowie, co twała dwa lata. Pod estakadōm wybudowali pawilōny, co w nich sōm m.in. lokale, sklepy, galeryjo i informacyjny pōnkt. Zainstalowali podświytlano fōntana, ławy, zice i postawiyli scyna. Na rynek wrōciyły tyż… egzotyczne palmy, co je idzie podziwiać na wiosna i lato.

Tak, jak zmiynioł sie chorzowski rynek, zmiyniały sie tyż jego miana. Plac powstoł przeca za Rynek (Ring), ôd 1935 roku to bōł plac Marszałka Józefa Piłsudskiego, w czasie II światowyj wojny Adolf Hitler-Platz, niyskorzij Plac 1 Maja, a ôd 1992 roku zaś to je po prostu Rynek.

Dawny pomnik Friedricha Wilhelma von Redena

Może Cię zainteresować:

Grof Reden w Königshütte, Królewskij Hucie, Chorzowie. Gyszichta ô trzech dynkmalach

Autor: Grzegorz Kulik

19/05/2024