Mieszkańcy miast mają dość wszechobecnej betonozy. W wyniku zmian klimatycznych z roku na rok temperatury w sezonie letnim stają się wyższe. O ile wzrost nie jest na tyle odczuwalny we wsiach, gdzie bujna roślinność została zachowana, to w miastach społeczeństwo smaży się na miejskich patelniach. Dowiodła tego Grupa Razem Śląsk, która na katowickim rynku przyrządziła jajecznicę.
Nie tylko ekologiczny design, ale i ulga w czasie upałów
Jeden z pierwszych zielonych przystanków na Śląsku został stworzony w Częstochowie. W marcu br. prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk wyjaśniał, że "eko-przystanki" to nie tylko odpowiedź na potrzebę zazieleniania miast.
– Eko-przystanek z jednej strony ma umilać czas oczekiwania na tramwaj; z drugiej wpływać na zatrzymanie wody opadowej i obniżenie temperatury otoczenia samych wiat. Ma być przyjazny. Znajduje się w bardzo ruchliwym miejscu, oby tylko „nie zainteresował” wandali – mówił Krzysztof Matyjaszczyk, prezydent Częstochowy podczas ceremonii inauguracyjnej.
Przystanek powstał w ramach projektu CzęstoZielona, który stanowi część programu “Kierunek Przyjazna Częstochowa”. Na dachu przystanku rozłożony został rozchodnik, który będzie magazynował wodę opadową, wokół wiaty zasadzone zostały rośliny, a z tyłu postawiono siatkę, którą obrośnie bluszcz.
Koniec z "miejskimi wyspami ciepła"
W ślad Częstochowy poszły Tychy, które kilka dni temu zakończyły renowację trzech wiat. Modernizacji uległy przystanki: Tychy Skałka, Tychy Tęcza przy al. Niepodległości obok sklepu AZET. Projekt "zielonych przystanków" musiał powstać zgodnie z wytycznymi wyznaczonymi przez Zarząd Transportu Metropolitalnego. W trakcie modernizacji wykonawca m.in. musiał zachować odpowiednią odległość kratki, na której rosnąć będą rośliny z pnączem, od wiaty przystankowej.
- Lokalizacje przystanków nie są przypadkowe – duże przestrzenie wybrukowanego parkingu oraz chodniki powodują, że miejsca te znacznie się nagrzewają. Dodatkowa zieleń obniża temperaturę powietrza i ogranicza tzw. miejskie wyspy ciepła - wyjaśnia Ewa Grudniok, rzecznik prasowy UM w Tychach.
Na wspomnianych kratkach zasadzone zostały pnącza m.in.: powojnik, bluszcz, winorośl amurska; byliny: ostróżka ogrodowa oraz rośliny zimozielone: liliowce, cis pośredni. Łączny koszt inwestycji za trzy zielone przystanki wyniósł 59 605 zł.
Zagłębie także chce zieleni
W Sosnowcu z inicjatywy radnego - Damiana Żurawskiego przy okazji modernizacji Dworca PKP podjęto się próby zazielenienia wiaty. Pomysł "eko-przystanków" czekał przez 3 lata w próżni - radny już w 2019 roku wnioskował o renowację wiat. - Bardzo zależało mi na stworzeniu pilotażowo pierwszego zielonego przystanku w naszym mieście ze względu na zmiany klimatyczne, które nawet w ostatnich dniach bardzo mocno odczuwaliśmy - uzasadnia.
Na dachu przystanku Sosnowiec Dworzec PKP został rozłożony dywan rozchodnikowy. Jak wspomina inicjator projektu rozłożona roślinność w czasie deszczu magazynuje nawet do 100 litrów wody, co przyczynia się do retencji wody opadowej. Zielony dywan dzięki długiemu okresowy kwitnienia, sprzyja cyklowi życia owadów. Rośliny umieszczone na rozchodniku oczyszczają powietrze w okolicy wiaty, a także obniżają temperaturę na przystanku o kilka stopni.
Stolica województwa z lekkim opóźnieniem
W Katowicach jesienią br. powstaną trzy ekologiczne przystanki. Początkowo miało ich być pięć, jednak ze względu na wysokie koszty inwestycji, zadanie nie zostanie zrealizowane w pełni. Wiaty zostaną zazielenione przy ulicach: Sokolskiej, Radockiego i Kościuszki.
W ramach tej inwestycji zamontowane zostaną nowe, zielone dachy roślinne. Dodatkowo część chodnika wokół przystanków zostanie pozbawiona bruku, by stworzyć tam miejsce z bylinami, trawami i roślinami pnącymi, które będą poprowadzone po jednej ze ścian wiaty. Na realizację projektu przewidziano 275 tys. zł. Data składania ofert minęła 17 maja 2022 r. Zwycięzca będzie musiał wykonać zielone instalacje do końca tego roku.
- Zazielenienie miasta to jeden z priorytetów. Drzewa pojawiły się już na alei Korfantego. Zazielenić ma się także ulica Warszawska oraz plac Sejmu Śląskiego. To sposób na walkę z ociepleniem klimatu oraz na poprawę jakości życia mieszkańców – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic. – By propagować kolejne zielone rozwiązania, w Katowicach powstał Zielony Budżet Obywatelski. To 3 miliony złotych przeznaczone na szeroko pojętą ekologię i ochronę środowiska, dzięki którym powstają na przykład łąki kwietne – dodaje prezydent.
