Cztery nowe książki popularyzujące śląską kulturę, tradycję oraz język. Wśród nich "Górnoślōnski ślabikŏrz" czy "Ślōnskie bojki po ślōnsku"

Dzisiaj w Bibliotece Śląskiej zaprezentowano cztery nowe książki (choć po prawdzie to trzy książki i jeden heft, czyli zeszyt ćwiczeń), opublikowane przez Wydawnictwo Biblioteki Śląskiej we współpracy z Wydawnictwem Silesia Progress i Towarzystwem Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy Pro Loquela Silesiana.

Ten cykl wydawniczy został sfinansowany ze środków budżetu województwa śląskiego w kwocie 150 tysięcy złotych. Powstał z inicjatywy marszałka województwa śląskiego Wojciecha Saługi, senatorki Haliny Biedy, posłanki Moniki Rosy, prof. Jolanty Tambor oraz dyrektora Biblioteki Śląskiej dr. Artura Madalińskiego.

Każda z książek została wydana w liczbie 2000 egzemplarzy i będzie dystrybuowana bezpłatnie. Książki trafią m.in. do szkół, które zadeklarowały chęć korzystania z nich. Mają być też dostępne elektronicznie w serwisie Śląski Portal Edukacyjny (ma działać od 20 stycznia).

- To są materiały bardzo nowoczesne, które pokazują dzieciom, że język śląski, którego oni się mają uczyć w szkołach, w przedszkolach, to nie jest język śląski ze skansenu - mówi dr Agnieszka Tambor. - To nie jest język śląski, który opowiada o jakichś bardzo dawnych sprawach i o jakichś sprawach, które są zupełnie oderwane od ich życia. To, co znajduje się w tych książkach pokazuje, że oni mogą tym językiem śląskim mówić o sobie, o swoim życiu, o tym, co jest dookołała. Mogą mówić po śląsku o lekturach, które czytają na co dzień w szkole. O "Kordianie", "Mikołajku", "Małym Księciu". Dodatkowo te materiały zrealizowane i przygotowane są w taki sposób, że mogą służyć do uczenia się języka śląskiego jak każdego obcego języka - dodaje dr Tambor.

Nowe książki

1. Rafał Szyma, Jak pisać po ślōnsku. Praktyczno pōmoc do nauki ślōnskigo szrajbōnku
   Zeszyt ćwiczeń będący praktycznym i przydatnym narzędziem do nauki czytania i pisania w języku śląskim. Publikacja składa się z czterech części: przedstawienia śląskich znaków („Ślōnskie” litery), omówienia podstawowych zasad zapisu (Nojczynstsze rozwiōnzania), charakterystyki regionalnych wariantów zapisu (Regijōnalizmy), a także – uzupełniającej część praktyczną – małej antologii tekstów śląskich (Przikładowe teksty).
2. Marcin Melon, Rafał Szyma, Ślōnskie bojki po ślōnsku
   Osiem górnośląskich baśni sparafrazowanych, opowiedzianych na nowo w języku śląskim – czasem także uwspółcześnionych – przez Marcina Melona i Rafała Szymę. Jak zapowiadają autorzy: Niy braknie miyndzy nimi utopca... i to takigo biydnego. Poczytocie ô cudnych przemianach ptokōw w dziołchy, historyje strōmōw, ôzprowki z czasów, kiej było u nas jeszcze wiyncyj lasōw i ćmawych zakōntkōw. Źródłem opowieści są antologie baśni górnośląskich i podań Gerharta Barona i Elisabeth Grabowski. Zbiór Ślōnskich bojek zilustrował Jacek Zygmunt, rysownik, satyryk, współtwórca komiksu o przygodach Super-Hanysa, pierwszego śląskiego superbohatera.
3. Górnoślōnski ślabikŏrz, napisany i zredagowany przez zespół autorów, oparty na zasadach ortograficznych opracowanych pod kierownictwem Jolanty Tambor, dopasowany do Zasad pisowni języka śląskiego Henryka Jaroszewicza
   Użyto w nim reguł Wstępnych zasad pisowni śląskiej opracowanych w sierpniu 2009 roku w Cieszynie. Jest to drugie wydanie górnośląskiego elementarza kierowanego do najmłodszego pokolenia użytkowników języka śląskiego, ilustrowane przez Patrycję Dobrowolską. Elementarz ma być zachętą dla dzieci do poznawania śląskiej kultury.
4. Jolanta Tambor, Agnieszka Tambor, Wielgǒ literatura w ślōnskich przekładach. Wypisy do szkolǒrek i szkolǒrzi
   Antologia fragmentów literatury światowej i polskiej w tłumaczeniu na język śląski. W tomie znajdują się przekłady autorstwa Grzegorza Kulika, Rafała Szymy, Mirosława Syniawy, Marcina Melona, Grzegorza Buchalika, Mariana Makuli i Tomasza Sochackiego. Czytelnicy odkryją na kartach książki postaci takie jak m.in. Niedźwiodek Puch i Kubuś Kwap, Mikołojek, Pippi Långstrump, Alicyjo we Kraju Dziwōw, Muminki, Kordian, Mały Princ i Mały Ksiōnże. Wypisy obejmują fragmenty utworów, którym towarzyszą zadania, pytania oraz ćwiczenia, mające ułatwić odbiór. Dobór tekstów opiera się na istniejących przekładach klasyki literatury światowej na język śląski oraz na przekonaniu o ich wysokiej jakości. Celem książki jest zachęcenie młodzieży do nauki języka śląskiego.