14 października 2022 r. w siedzibie Muzeum Śląskiego w Katowicach podpisano umowę na przebudowę i adaptację zabytkowych budynków po byłej Kopalni Węgla Kamiennego "Katowice":
- dawnej łaźni Gwarek
- przyległego do niej dawnego warsztatu wiertaczy
na magazyn studyjny eksponatów związanych z historią przemysłu oraz militariami z możliwością udostępnienia przestrzeni zwiedzającym.
Przebudowa zabytkowych budynków kopalni będzie kosztować 29 mln zł
Prace będzie wykonywać firma Efekt sp. z o.o. z Chorzowa. Projektantem głównym jest pracownia home OF houses z Poznania, która projektowała m.in. główny budynek Stacji Arktycznej im. Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego, ale też budynki mieszkalne w różnych miastach, budynek ambasady RP w Berlinie oraz wnętrza Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu.
Zamówienie korzysta z dofinansowania w ramach Programu „Kultura”, Działanie 1„Poprawa zarządzania dziedzictwem kulturowym” ze środków Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014-2021.
W sumie inwestycja będzie kosztować 29 mln zł brutto. Gdy przystępowano do tego projektu, zakładany koszt wynosił 23,7 mln, z czego otrzymane w ramach MF EOG dofinansowanie wynosi 15,1 mln zł. Pozostałą cześć budżetu stanowił wkład własny Województwa Śląskiego.
Prace będą prowadzone przez najbliższe 16 miesięcy.
W łaźni będzie prezentowana maszyna parowa z Huty Baildon i maszyna wyciągowa z KWK Rydułtowy
Zgodnie z zamysłem inwestora, czyli Muzeum Śląskiego, w budynkach zostaną zgromadzone i udostępnione zwiedzającym m.in. eksponaty związane z historią przemysłu. W ramach projektu zrewitalizowane obiekty otrzymają nową funkcję muzealno-edukacyjną przy zachowaniu jak największej ilości elementów istniejących decydujących o postindustrialnym.
W budynku łaźni zaplanowano otwartą przestrzeń halową uzupełnioną o dwukondygnacyjne antresole, których główną funkcją jest ekspozycja największych i najcięższych eksponatów wielkogabarytowych, w tym:
- maszyny parowej z huty Baildon,
- elektrycznej maszyny wyciągowej z KWK Rydułtowy.
W budynku planowana jest też strefa biurowa oraz pomieszczenia sanitarne i techniczne. Magazynowanie i prezentacja zbiorów będą możliwe na poziomie przyziemia, piwnicy oraz na dwóch dodatkowych poziomach, które będą stanowić projektowane antresole. Ze względu na znaczne gabaryty i ciężary eksponatów, w budynku jest planowana instalacja suwnicy przemysłowej w celach transportowych.
Z kolei warsztat wiertaczy posłuży jako budynek przeznaczony do sezonowego użytku przestrzeni zewnętrznych Muzeum.
Oprócz działań infrastrukturalnych, projekt zakłada realizację działań miękkich w postaci oferty kulturalno-edukacyjnej, szkoleń związanych z zakresem projektu oraz działań promocyjnych prowadzonych we współpracy z partnerem projektu – Norweskim Instytutem Badań Dziedzictwa Kulturowego.
Piękne architektonicznie obiekty będą odnowione
Budynek łaźni Gwarek (pierwotnie pełniący funkcję maszynowni szybu Gruschka) został wybudowany w 1903 r. w stylu historyzującym, z elementami neogotyckimi i neoromańskimi. Ma bogaty wystrój architektoniczny elewacji szczytowych. Po wybudowaniu w 1952 r. nowej maszynowni z maszyną wyciągową, obecny budynek został zaadaptowany na łaźnię tzw. „Gwarek”, która funkcjonowała do lat 90. XX wieku. Budynek jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.
Warsztat wiertaczy jest niewielkim, parterowym obiektem przylegającym do północno-wschodniego narożnika łaźni Gwarek. Budynek powstał w 1910 r. i prawdopodobnie stanowił budynek markowni. W 1923 r., po przeniesieniu markowni do łaźni robotniczej, zaadaptowano go na obiekt warsztatowy przy maszynowni szybu Gruschka (ob. Gwarek).
Może Cię zainteresować: