Grupa Arche, polski koncern z branży nieruchomości i hotelarskiej, w tym roku otworzy dwa hotele: Arche Hotel Nałęczów w dawnym niedokończonym modernistycznym milicyjnym sanatorium i Arche Klasztor Wrocław w dawnym klasztorze. W 2023 roku Grupa miała prawie 100 mln zł zysku operacyjnego z działalności hoteli.
Kiedy doczekamy się informacji o otwarciu hotelu Elektrociepłownia Szombierki? Trzeba uzbroić się w cierpliwość, bo Grupa Arche, obecny właściciel obiektu, na razie tylko zabezpiecza bytomski zabytek (głównie dachy - nowy dach ma m.in. wieża zegarowa), by jego stan jeszcze bardziej się nie pogorszył.
EC Szombierki poszła za 10 milionów złotych
Przypomnijmy, że Grupa Arche kupiła EC Szombierki w sierpniu 2022 roku od firmy Rezonator S.A. za 10 milionów złotych (tyle dzisiaj kosztuje jedna kamienica w centrum Katowic). Wtedy oceniano, że remont będzie kosztować około 300 milionów złotych. Inwestor miał zamiar pozyskać część pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, który jest przeznaczony dla regionów dotkniętych negatywnymi skutkami zmian związanych z dążeniem do neutralności klimatycznej.
- Fundusz Sprawiedliwej Transformacji to oczywiście jednak z możliwości. Nie oznacza to jednak, że bez niego nie damy sobie rady. Mamy wypracowany system, który doskonale sprawdził się w przypadku naszych poprzednich inwestycji - zapewnił Władysław Grochowski na spotkaniu z mediami.
EC Szombierki pod kierownictwem Arche ma stać się ośrodkiem wielofunkcyjnym. Wewnątrz zaplanowano ulokowanie uczelni wyższej (Jakiej? Nie wiadomo), hotelu, restauracji oraz przestrzeni o funkcji kulturalnej, wystawienniczej czy kongresowej, a nawet manufaktury dawnych rzemiosł.
Historia Elektrociepłowni Szombierki
Elektrociepłownia Szombierki (Kraftwerk Oberschlesien) została uruchomiona 29 listopada 1920 roku. Początkowo produkowano w niej tylko prąd. Pierwsze dostawy popłynęły kablami do Hohenzollerngrube, czyli nieistniejącej już KWK Szombierki.
Za projekt Elektrociepłowni Szombierki odpowiedzialny był duet architektów, czyli słynni kuzyni Emil i Georg Zillmannowie, którzy postarali się o to, aby była ona czymś więcej, niż tylko kolejnym obiektem przemysłowym. Nie bez przyczyny EC Szombierki nazywa się industrialną katedrą.
Kominy elektrociepłowni, z których najwyższy ma 120 metrów, są dostrzegalne z niemal każdego miejsca w Bytomiu. Budynek zachwyca swoim monumentalizmem, prostotą i jednoczesną dbałością o szczegóły, którą widać chociażby w wykończeniu ceglanej elewacji. Wieżę EC Szombierki wieńczy czterostronny zegar marki Siemens und Halske, którego tarcze mają średnicę prawie pięciu metrów. Wewnątrz dominuje gigantyczna przestrzeń. Hala maszynowni ma kubaturę ponad 52 tys. metrów sześciennych.
Z czasem prądu w Elektrociepłowni Szombierki zaczęto wytwarzać tyle, że można było zasilić wszystkie okoliczne zakłady, a nawet miasto.
Na produkcję ciepła obiekt przestawiono w latach 60 i 70. XX wieku. Od tamtego czasu bytomianie mieli ciepło w domach właśnie dzięki EC Szombierki. W latach 90. zaczęto stopniowe wygaszanie produkcji energii elektrycznej oraz ciepła, aż zaprzestano jej całkowicie w 2011 roku.
Wówczas obiekt kupiło Fortum Power and Heat Polska i zaczęła się jego stopniowa degradacja. Z wnętrza zaczęły znikać metalowe konstrukcje oraz maszyny, wysadzono ostatnią chłodnię kominową. W międzyczasie udało się jednak wpisać budynek do rejestru zabytków województwa śląskiego.
W 2016 roku Elektrociepłownię Szombierki za 814 tys. złotych kupił Rezonator S.A. Wielu wydawało się, że to inwestor, który tchnie w zabytek nowe życie, ale dopiero dziś wiemy, jak bardzo się mylili. Firma zaniedbała zabytek, toczy się zresztą postępowanie prokuratorskie w tej sprawie.
EC Szombierki doczekała nowego inwestora, ale czy doczeka początku modernizacji?
Współpraca: Patryk Osadnik
