Powołanie funduszu mającego na celu koordynację transformacji „terenów pogórniczych, przemysłowych i poprzemysłowych z transformacją województwa śląskiego” znalazło się w podpisanej wiosną 2021 r. przez rząd Prawa i Sprawiedliwości i górnicze związki zawodowe umowie społecznej dotyczącej transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego oraz „wybranych procesów transformacji województwa śląskiego”.
Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego ma mieć do dyspozycji w ciągu dekady 800 mln zł
Na realizację tej deklaracji trzeba było poczekać do początku 2023 roku, kiedy to Sejm przyjął ustawę o Funduszu Transformacji Województwa Śląskiego. Celem jego działalności miało być wspieranie procesu transformacji województwa śląskiego oraz podmiotów dla „przeciwdziałania negatywnym skutkom wygaszania działalności gospodarczej, w tym działalności wydobywczej węgla kamiennego”, występującym na terytorium regionu lub poza nim.
Na Śląsku nie wywołało to przesadnego entuzjazmu. Wytykano, że maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na realizację ustawy w ciągu dekady (od roku 2023 do 2032) określono tylko na 800 mln zł (przy czym kapitał zakładowy Funduszu miał wynieść 500 mln zł, a jego przychodami mogły być także pieniądze unijne lub inne „pochodzące ze źródeł zagranicznych”), a jego radę nadzorczą w zdecydowanej większości mieli obsadzić członkowie rządu przy słabej reprezentacji samorządowców.
Pożyczki, gwarancje, poręczenia, a nawet bezzwrotne formy wsparcia
Im więcej czasu mijało zresztą od powstania Funduszu, tym ciszej o nim było i dziś nie da się wskazać żadnej podjętej przez niego inicjatywy. Tymczasem mający formę spółki akcyjnej Fundusz miał wspierać, przy zastosowaniu instrumentów podobnych do tych, które stosuje Polski Funduszu Rozwoju, działania służące transformacji regionu. Czynić miał to przez m.in. udzielanie przedsiębiorcom, osobom fizycznym, samorządom czy organizacjom pozarządowym pożyczek, gwarancji i poręczeń, bądź nawet bezzwrotnych form wsparcia.
Bierność Funduszu łatwo wyjaśnić – otóż pozbawiony był „głowy”. Formalnie, tuż przed październikowymi wyborami parlamentarnymi powołano prezesa, ale nic już z tego wyniknęło.
W marcu tego 2024 roku nadzór nad Funduszem przejęło ulokowane po sąsiedzku w Katowicach Ministerstwo Przemysłu (wcześniej nadzór ten sprawowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów), a z początkiem lipca opublikowano pierwsze ogłoszenia w postępowaniu na prezesa i dwóch wiceprezesów Funduszu (ds. transformacji regionu przemysłowego oraz ds. planowania finansowego i wdrażania projektów). Jak można nieoficjalnie usłyszeć na „rozruszanie” Funduszu mocno naciskali związkowcy, którzy liczą, że pieniądze z tego źródła pozwolą uruchomić na Śląsku budowę fabryki ogniw dla magazynów energii, bądź fabryki bezdymnego paliwa węglowego.
Na razie – jak przekazał nam Tomasz Głogowski, rzecznik Ministerstwa Przemysłu – został wyłoniony wiceprezes ds. transformacji regionu przemysłowego. Z początkiem września został nim Marcin Korzeb, poprzednio dyrektor Departamentu Cyfryzacji i Bezpieczeństwa w… Ministerstwie Przemysłu.
- Zakładamy, że postępowanie w sprawie wyłonienia prezesa Funduszu zakończy się niebawem – zapowiada Tomasz Głogowski.
Może Cię zainteresować:
Rząd i sejmowe komisje przeciw większemu budżetowi na transformację Śląska
Może Cię zainteresować:
