Gabriel Tobor: Na historię Polski należy nałożyć historię regionalną, a w tym również język regionalny

Nie chcę wchodzić w rolę ministra edukacji, ale jako były nauczyciel uważam, że musimy przemyśleć kształcenie regionalne na poziomie kraju. Uczymy dzieci, co działo się w XVI wieku, jak przebiegało powstanie w Warszawie, ale one nie wiedzą, co działo się za miedzą, jaka jest historia ich miejsca zamieszkania, co wydarzyło się w okolicy (…) Na historię Polski należy nałożyć historię regionalną, a w tym również język regionalny – powiedział Gabriel Tobor w cyklu ŚLĄZAQ.

Gabriel Tobor w ŚLĄZAQ

Burmistrz Radzionkowa dr Gabriel Tobor ma w swojej kolekcji Pisma Święte w 152 językach. Sam przetłumaczył na język śląski Nowy Testament, który ukazał się w 2017 roku i rozszedł na pniu. Teraz do sprzedaży trafiły „Mōndrościowe Ksiyngi Starego Testamentu” z tłumaczeniem jego autorstwa.

Sześć lat temu do sprzedaży trafił Nowy Testament, który na język śląski przełożył Gabriel Tobor – burmistrz Radzionkowa. Natomiast niedawno (2023) pojawiły się „Mōndrościowe Ksiyngi Starego Testamentu”.

– Nad Nowym Testamentem pracowałem bardzo systematycznie. Były całe tygodnie, kiedy każdy wieczór spędzałem nad tłumaczeniem. Księgi Mądrościowe powstały dość przypadkowo. Zacząłem tłumaczyć Księgę Koheleta dla samego siebie w 2019 roku. Później przyszła pandemia, która to wszystko przyspieszyła. Było mniej spotkań, więcej samotnych wieczorów w domu i wtedy zrobiłem duży postęp – powiedział Gabriel Tobor w ŚLĄZAQ.

W wydaniu Ksiąg Mądrościowych uwzględnione zostały zasady pisowni języka śląskiego, które w czasie prac nad przekładem opublikował prof. Henryk Jaroszewicz z Uniwersytetu Wrocławskiego. (Interesujesz się Śląskiem? Zapisz się i bądź na bieżąco - https://www.slazag.pl/newsletter)

– Ja przetłumaczyłem Księgi Mądrościowe w gwarze północnej części Górnego Śląska, z naszym charakterystycznym mazurzeniem, pisałem to fonetycznie, bo chciałem, aby miało mój charakterystyczny rys. Prof. Henryk Jaroszewicz przekonał mnie, aby zrobić to w ślabikŏrzu. Skorygował cały tekst, a w środku znalazła się także notka redakcyjna, która wyjaśnia pewne sprawy związane z pisownią. Uznaliśmy, że to dobre miejsce, aby je spopularyzować – wyjaśnił Gabriel Tobor.

Gabriel Tobor: Musimy postawić na różnorodność

W Radzionkowie Donald Tusk (Koalicja Obywatelska) zapowiedział, że jednym z celów na pierwsze sto dni rządów nowej koalicji, będzie uznanie języka śląskiego za język regionalny. Nazwano to „Deklaracją Radzionkowską”.

– Jesteśmy pełni optymizmu (…) Dziś nie ma wątpliwości, po ostatnich 10-15 latach, że język śląski jest pełnoprawnym językiem słowiańskim. Akty prawne są gotowe, czekamy tylko na dalszy rozwój wydarzeń, stworzenie rządu. Myślę, że na początek są ważniejsze sprawy, ale po tych wszystkich deklaracjach ze strony najważniejszych postaci opozycji, może to nie 100 dni, ale 102 lub 150 – mamy realne szanse, aby to doprowadzić do końca – powiedział Gabriel Tobor w ŚLĄZAQ.

Jego zdaniem to dobry krok do tego, aby uznać Ślązaczki i Ślązaków za mniejszość etniczną.

– Jest to pewien krok, który na pewno powinien zostać wykonany, mam tutaj na myśli uznanie języka. Uważam, że mamy kraj, który jest zróżnicowany. Polityka minionych dziesięcioleci prowadziła do tego, że chciano zrobić państwo, gdzie są obywatele wyłącznie jednej kategorii – Polacy. Jeżeli dziś chcemy, aby nasza kultura była bogata, to musimy postawić na różnorodność. Jednym z tych elementów na pewno jest uznanie mniejszości etnicznych – podkreślił Gabriel Tobor.

Kiedy język śląski zostanie uznany za język regionalny lub Ślązaczki i Ślązacy za mniejszość etniczną, pojawi się finansowanie oraz możliwości zorganizowania w szkołach edukacji regionalnej na szeroką skalę, choć nie będzie to łatwe.

– Nie chce wchodzić w rolę ministra edukacji, ale jako były nauczyciel uważam, że musimy przemyśleć kształcenie regionalne na poziomie kraju. Uczymy dzieci, co działo się w XVI wieku, jak przebiegało powstanie w Warszawie, ale one nie wiedzą, co działo się za miedzą, jaka jest historia ich miejsca zamieszkania, co wydarzyło się w okolicy (…) Na historię Polski należy nałożyć historię regionalną, a w tym również język regionalny – zaproponował Gabriel Tobor.

Jan olbrycht

Może Cię zainteresować:

Marszałek miał być wojewodą. Wojewoda miał być ministrem. Jak tworzono władzę w województwie śląskim

Autor: Marcin Zasada

31/10/2023

Autobusy ZTM

Może Cię zainteresować:

Katowice tylko straszyły, a Miasteczko Śląskie to zrobiło. Rezygnacja z ZTM i darmowy transport

Autor: Patryk Osadnik

31/10/2023

Subskrybuj ślązag.pl

google news icon