Nōm sie niy chce
Jedna ze typowych cych ôd człowieka to je intelektualne zgniylstwo. Nōm sie niy chce badać, dosuchować sie i wyciōngać wniōski. Prościj je nojprzōd mieć zdanie i spamiyntać pora abo poranoście fraz, co je potwiyrdzajōm. Dziynki tymu mogymy niy ino pozować na fachmana tymatu, ale jeszcze mieć poczucie, że my sōm po tyj dobryj strōnie.
Jak sie je świadōmy tych swojich brakōw, to sie prōbuje jakoś tam sie tego swojigo zdanio trzimać, ale niy sie idzie do światu sie wadzić, bo sie wiy, że mo sie prowda pedzieć niy wiedza ino ôpinijo. Gorzij jak tyj świadōmości niy ma. Wtynczos ze tymi porōma frazami sie chyto za telefōn abo kōmputer i prōbuje cudzych ludzi przekōnać do swojigo zdanio.
Wiela my czytali durch te same, po tysiynczny roz recyklowane kōmyntorze, że „gwara śląska to nie język, bo jest nieskodyfikowana”, „Miodek powiedział”, „prawdziwych Ślązaków już nie ma”, „nie ma języka śląskiego, tak jak nie ma małopolskiego czy mazowieckiego”, „Ślązacy to Polacy” i inksze? To przewijanie sie durch jednych i tych samych fraz wyniko gynau z tego, że wypisujōm i powtorzajōm je ludzie, co nojprzōd mieli ôpinijo, a do tyj ôpinije sie znodli pora ôdzywek.
Zdrada polskości
Wiadōmo, jako ta ôpinijo była. Polskość to wolność. Niy ma drugigo takigo norodu, co by uniwersalny wert (wolność) zmiyszoł ze niyuniwersalnym (polskość). Skirz tego miszōngu ludziōm sie zdowo, że polskość to cyl, co dō niego sie powinno kożdy dziyń aspirować. A tu naroz Ślōnzok pado, że ôn niy chce być za Poloka, a ślōnski jynzyk niy ma polski. Jak idzie być tak frechownym i polskość ôdciepować? Trza tym tympym rylōm ze śmiysznym jynzykym pokozać, kaj jejich plac. I tukej je ôtwarcie wyszukowanio, wpisanie „dlaczego śląski”, Google podpowiy „nie jest językiem” i zaroz na piyrszyj strōnie wynikōw idzie znojś „trafną opinię znanego językoznawcy” abo bamōncynie ôd Piotra Semki, że my świyntujymy wchōd Wehrmachtu do Katowic.
C. S. Lewis, brytyjski pisorz i teolog, napisoł kejś we jednym ze swojich esejōw, że nojgorszo tyranijo to tako, co funguje do dobra ôd swojich ôfiar. „Ci, co nos drynczōm do naszego włosnego dobra, ôni nos bydōm drynczyć bez kōńca, bo to robiōm za zgodōm swojigo włosnego sumiynia. [...] Być »wylyczōny« wbrew swojij wōli i wylyczōny ze stanōw, co my ich niy widzymy za choroba to je być postawiōny na poziōmie tych, co jeszcze niy dorośli do rozumu abo nigdy dō niego niy dorosnōm”.
Lepij robić coś inkszego
To skuli tego niy ma synsu sie ze takimi ludźmi wadzić. Żodne fakty, żodno logika, żodne liczby dō nich niy trefiōm, bo im sie niy rozchodzi ô to, żeby dojś do prowdy abo poznać perspektywa ôd drugij ôsoby. Ôni majōm ôpinijo i przekōnanie, że sōm moralnie po dobryj strōnie.
Bez to jak kajś treficie zaś we necu kogoś, co kōniecznie musi światu pokozać, że my sōm źli, a ôn je dobry, to niy wdowejcie sie z nim we godka. Je tyla lepszych rzeczy do roboty.
Może Cię zainteresować:
