Idą sobie pastor, ksiądz i rabin... Różnorodnie jest jednak nie tylko podczas pochodu. Miasto Gwarków i jego religie

W Tarnowskich Górach międzykulturowość to nie tylko różnice w narodowości. W ciągu ostatnich wieków ścierały się tu wyznania, a nawet religie. Choć dziś nie jest już tak różnorodnie, wciąż można znaleźć zabytki, wspomnienia, opowiastki. Z kolei ostatnie kilka lat przyniosło jeszcze jedną zmianę...

Urszula Gołkowska
Gwarki pochod tarnowskie gory

Idą sobie pastor, ksiądz i rabin... Brzmi jak początek dowcipu, a to po prostu scenka z pochodu gwarkowskiego. Podczas części historycznej pojawiali się przedstawiciele dwóch wyznań chrześcijańskich oraz judaizmu. Można odczytywać to jako symbol otwartości Tarnowskich Gór na żyjących obok siebie mieszkańców reprezentujących inne religie. Co pozostało do naszych czasów? Więcej niż można by się tego spodziewać. Choć po II wojnie światowej skład społeczeństwa uległ znacznym różnicom, to jednak wiele pamiątek nie zostało utraconych.

Patronka górników. Zaczęło się w Tarnowskich Górach

Katolickich symboli szukać nie trzeba. Warto jednak zwrócić uwagę zwłaszcza na te zabytkowe. Miłośnicy architektury i historii koniecznie powinni zajrzeć do małego kościoła św. Marcina w dzielnicy Stare Tarnowice. Jest to najstarsza świątynia w mieście. Godnymi uwagi ze względu na wartość zabytkową są także kościół św. Ap. Piotra i Pawła czy kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Kamila.

Nie wszyscy wiedzą, że tarnogórska religijność wpłynęła mocno na duchowy kształt całego Górnego Śląska. Oczywiście trudno równać się z Piekarami i tamtejszą bazyliką, ale Miasto Gwarków też wniosło coś bardzo ważnego. To właśnie tam w 1721 r. założono bractwo św. Barbary. Jej kult rozprzestrzenił się na pobliskie tereny. Dziś święta kojarzona jest typowo z naszym regionem jako patronka górników i dobrej śmierci. W Tarnowskich Górach Barbórkę świętuje się natomiast dwa razy - 4 grudnia, ale także w lipcu, kiedy wspomina się ponowne odkrycie złóż srebra w mieście.

Protestanci w samym centrum

Przy rynku wznosi się szara sylwetka świątyni. To Kościół Zbawiciela należący do parafii ewangelicko-augsburskiej. Choć obiekt wygląda na zamknięty, wciąż odbywają się tam niedzielne nabożeństwa. Można go także zwiedzać od wewnątrz podczas wydarzeń kulturalnych. W zabytku odbywają się np. Tarnogórskie Wieczory Muzyki Organowej i Kameralnej.

Pierwszą protestancką świątynią był obecny kościół pw. św. Ap. Piotra i Pawła. Jednak w XVII wieku Habsburgowie przekazali go katolikom. W XVIII wieku ewangelicy postawili dom modlitwy przy rynku. Następnie zastąpiono go barkowym kościołem, który w XIX wieku jeszcze przebudowano. Obecnie podziwiać możemy budowlę w stylu neoromańskim. Jej skarbem są m.in. ponad stuletnie organy z początku XX wieku.

Wiwat Kaiser! Wiwat Sobieski! Wiwat gwarkowie! Takie rzeczy tylko w Tarnowskich Górach

Kultura w Taharze i popularne Środy

W Tarnowskich Górach można było spotkać nie tylko katolików czy protestantów, ale także mieszkańców pochodzenia żydowskiego. Ich wspólnota postawiła w mieście imponującą synagogę. Niestety nie zachowała się ona do naszych czasów. Została zniszczona w czasie II wojny światowej. Na szczęście zachowały się wizerunki synagogi. Dzięki nim oraz badaniom archeologicznym udało się stworzyć model 3D utraconego obiektu.

Pamięć o wspólnocie żydowskiej w Tarnowskich Górach stara się zachować Stowarzyszenie Gliwicka 66. Opiekuje się ono dawnym cmentarzem. Nie tylko dba o obiekt, ale także wykorzystuje go podczas wydarzeń kulturalnych. Na jego terenie odbywają się punkty festiwalu Kultura w Taharze. To coroczny event promujący kulturę i tradycję żydowską. Do tego organizowane są także Środy na Gliwickiej, podczas których mieszkańcy oraz turyści mają okazję zwiedzić cmentarz z przewodnikiem.

Nowi goście i nowe tradycje ze wschodu

Wydawać by się mogło, że dawna różnorodność narodowa, językowa czy religijna to już przeszłość w Tarnowskich Górach. Że zostaje jedynie ochrona pamięci po dawnych czasach. Niespodziewanie rok 2022 przyniósł jednak zmianę. W wyniku wojny na Ukrainie do Miasta Gwarków przyjechały nowe rodziny. Mieszkańcy szybko i chętnie zaangażowali się w pomoc uchodźcom. Działania nie ograniczyły się do zapewnienia lokum czy przygotowywania darów posyłanych na wschód. Odbyły się także akcje integrujące lokalną społeczność z jej nowymi członkami.

Nie zapomniano również o potrzebach duchowych. Dla wiernych prawosławnych z Tarnowskich Gór i okolic przygotowano bezpłatny transport na obchody Wielkanocy w sosnowieckiej cerkwi. Skorzystało z niego około czterdziestu osób. To jeszcze nie wszystko. Nabożeństwa dla ukraińskich gości udało się zorganizować także w samym mieście. Miejsca użyczył katolicki kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Kamila.

Tarnowskie gory zdjecia

Może Cię zainteresować:

Tarnowskie Góry. 7 ciekawych miejsc na sesję fotograficzną

Autor: Urszula Ważna

25/04/2021

Park Miejski w Tarnowskich Górach 3

Może Cię zainteresować:

Park Miejski w Tarnowskich Górach poleca się na jesienne spacery. Zobaczcie tylko te zdjęcia!

Autor: Urszula Ważna

18/10/2022

Subskrybuj ślązag.pl

google news icon