Jeśli też szukasz naukowych rozwiązań przyziemnych problemów... Katowice zajmą się tym przez cały rok

- Wypełnić kalendarz wydarzeniami naukowymi, które będą angażować mieszkańców. Takimi, które sprawią, że nauka i wiedza będzie postrzegana jako coś przydatnego. Chcielibyśmy być pożyteczni jako uczelnie i jako konkretni naukowcy. I tak będziemy starać się pokazywać naukę w roku 2024 – tak wiosną tego roku w rozmowie ze Slazag.pl prof. Ryszard Koziołek, rektor Uniwersytetu Śląskiego kreślił swój pomysł na takie przygotowanie obchodów Europejskiego Miasta Nauki w Katowicach, aby nie stały się one wyłącznie wydarzeniem interesującym pracowników uczelni.

Dziś już można pokusić się o pierwsze komentarze na temat tego, czy tak zarysowany pomysł ma szanse się ziścić. Akademicy opublikowali bowiem brief obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Znalazły się w nim najważniejsze założenia programowe, zaplanowane wydarzenia czy pasma programowe.

9 grudnia wielką gala otwarcia. Później 50 tematycznych tygodni

Obchody mają odbywać się pod hasłem „Nauka da nam przyszłość” i „Życie zmienia naukę”, zaś ścieżki tematyczne stanowić: klimat i środowisko, zdrowie i jakość życia, przemysły przyszłości, innowacje społeczne, dziedzictwo przemysłowe i kulturowe oraz kreacja i krytyka. Sam program zbudowany będzie wokół pięciu pasm programowych: 50 tygodni nauki dla społeczeństwa, strategicznych wydarzeń miejskich i regionalnych oraz akademickich, programu młodych miasta nauki, programu edukacyjnego nauczyciele – nauczycielom oraz programu wydarzeń specjalnych.

Wielką galę otwarcia zaplanowano na 9 grudnia. Cały, mający trwać do 11 grudnia, weekend otwarcia odbywać się będzie w katowickim Spodku oraz Międzynarodowym Centrum Kongresowym. Rok później (między 6 a 10 grudnia 2024 r.) w tych samych miejscach odbędą się uroczystości zamknięcia obchodów EMN.

Główne pasmo programowe, czyli „50 tygodni Miasta Nauki” to program wydarzeń naukowych i popularnonaukowych tworzony wspólnie przez siedem uczelni wyższych, zrzeszonych w Konsorcjum, którego liderem jest Uniwersytet Śląski. Każdy z tych 50 tygodni będzie poświęcony „ważnemu problemowi polskiej i światowej nauki, którego rozwiązanie ma bezpośredni wpływ na nasze życie”. W każdym tygodniu mają być realizowane inicjatywy na czterech poziomach: lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim.

Do współpracy zaproszone zostaną kluczowe ośrodki naukowe w kraju i Europie (w tygodniach odpowiednich dla swoich specjalizacji, np. tydzień kosmiczny wraz z Europejską Agencją Kosmiczną). Program każdego tygodnia ma być zróżnicowany pod względem grup odbiorców, a jego tematyka i wydarzenia mają być powiązane z potrzebami odbiorców, wynikającymi z diagnozy przeprowadzonej przez uczelnie na zlecenie Katowic.

Widowisko w PE, pikniki naukowe, targi pracy, noc naukowców

Program strategicznych wydarzeń miejskich i regionalnych oraz akademickich obejmować ma blisko 250 pozycji.

W styczniu planowana jest wystawa, wernisaż i widowisko popularnonaukowe w Parlamencie Europejskim.

Między 12 a 15 czerwca w Katowicach odbędzie się Międzynarodowa Konferencja EuroScience Open Forum – jedna z największych w Europie konferencja poświęcona debacie na temat kultury naukowej, badań naukowych oraz innowacji służących społeczeństwu i częściowo realizowanych wspólnie ze społecznościami pozaakademickimi.

Także na czerwiec zaplanowano EU Talent Fair – umożliwiające firmom bezpośredni kontakt z naukowcami targi pracy dla studentów, naukowców na wczesnym etapie kariery, badaczy, przedsiębiorców, start – upowców oraz inwestorów,

Program na wrzesień obejmuje TalentOn (organizowany przez KE konkurs dla młodych, utalentowanych naukowców, w trakcie którego drużyny z różnych krajów mają za zadanie wypracowanie rozwiązań globalnych problemów), finały European Union Contest for Young Scientists (konkursu dla uczniów między 14 a 21 rokiem życia, którzy nie ukończyli jeszcze pierwszego semestru pierwszego roku studiów) oraz Europejską Noc Naukowców (29 września).

Na październik przewidziano Międzyuczelnianą Inaugurację Roku Akademickiego uczelni z naszego regionu, zaś na listopad Międzynarodowy Kongres Jakości Kształcenia.

W programie EMN jest również European Science in the City Festiwal – cykl odbywających się w miejskiej przestrzeni inicjatyw mających na celu prezentację szerokiej publiczności wyników wspieranych przez KE projektów badawczo – rozwojowych, zwłaszcza tych realizowanych przez śląskich naukowców. Jak można przeczytać w opublikowanym briefie w ramach tego elementu odbędą się pikniki naukowe w centrum miasta oraz plenerowe widowisko artystyczno – naukowe nad Rawą. Do realizacji festiwalu wykorzystana zostanie formuła ŚFN on Tour – mobilne miasteczko naukowe Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice.

Przedstawione dotychczas punkty obchodów EMN to jeszcze nie wszystko. Do tego trzeba dołożyć chociażby program młodych miasta nauki, który we współpracy z naukowcami tworzyć będą młodzieżowy sejmik województwa śląskiego, młodzieżowa rada miasta oraz porozumienie samorządów studenckich. Na razie wspomniano, że obejmie on m.in. debaty i wydarzenia popularnonaukowe młodych, konferencje studenckie i doktoranckie, cykle warsztatów, juwenalia, otrzęsiny, bale, wydarzenia rozrywkowe i akcje społeczne.

Po raz pierwszy w tej części Europy – w Katowicach

Przypomnijmy, że Katowice otrzymały tytuł Europejskiego Miasta Nauki na rok 2024 jako pierwsze miasto w tej części Europy (wcześniej uzyskały go Sztokholm, Monachium, Barcelona, Turyn, Dublin, Kopenhaga, Manchester, Tuluza oraz Triest). Stolica województwa śląskiego swoją kandydaturę zgłosiła razem z Uniwersytetem Śląskim, a starania (w ramach konsorcjum uczelni) wsparły jeszcze: Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, Akademia Wychowania Fizycznego im. J. Kukuczki w Katowicach, Politechnika Śląska, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.