Ale zacznijmy od złej wiadomości: tanie to nie jest, cena wynosi 139,90 zł. Jednak spokojnie, od teraz już będzie miło i z górki. Człowiek wie, za co płaci. Atlas składa się z dwóch części. Pierwsza to obszerny zeszyt z reprodukcjami około 80 obiektów kartograficznych oraz katalogiem map i planów, druga to luźne reprodukcje map i planów większego formatu (A1 i A0), umieszczone w osobnej teczce. Obie części są zapakowane w szykowne kartonowe pudło. To nie jest lekka lektura. W przenośni i dosłownie. Publikacja waży około sześciu kilogramów. Na tę imponującą wagę składają się reprinty map propagandowych i wojskowych planów miast i dyslokacji oddziałów wojskowych, szkice sytuacyjne sporządzane przez dowódców oraz inne perełki kartografii, pochodzące ze Śląskiego Archiwum Państwowego (wraz z jego oddziałem w Gliwicach), Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, Archiwum Państwowego w Opolu, Biblioteki Śląskiej w Katowicach, Biblioteki Narodowej, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu i jeszcze innych instytucji.
Jak powiadają, jeden obraz to tysiąc słów. IPN-owski atlas zawiera giga-, ba, całe terabajty informacji bezcennych dla badaczy przeszłości, a dostępnych dotąd jedynie w archiwach. Jeżeli kogoś fascynują stare mapy i plany, a ich szczegółowa analiza i wypatrywanie na nich subtelnych, a być może niedocenianych dotąd szczegółów stanowi dlań niezrównaną rozrywkę - to jest lektura dla niego. Atlas bez wątpienia będzie też przydatną pomocą naukową dla nauczycieli i popularyzatorów historii. Kogo z takich odbiorców stać na zakup - nie pożałuje. A kogo nie - stanowczo powinien rozejrzeć się za atlasem po bibliotekach czy czytelniach. Tak czy inaczej, publikacja ta będzie ozdobą każdego historycznego księgozbioru, do którego trafi.
- Atlas ten jest pierwszym tego typu wydawnictwem, zawierającym reprodukcje oryginalnych map związanych ze zmaganiami o Górny Śląsk w latach 1919-1922 - zapowiadał w czerwcu 2022 dr Mirosław Węcki z IPN Katowice. - Ponieważ te zmagania były wielopłaszczyznowe, mając charakter dyplomatyczny, propagandowy i oczywiście także militarny, to wszystkie te sfery wiązały się także z tym, że produkowano materiały kartograficzne. Takim szczególnie wartościowym komponentem naszej publikacji są mapy z okresu powstań śląskich, wytworzone przez oddziały powstańcze, zwłaszcza w okresie trzeciego powstania. To materiały faktycznie nieznane, w większości nie publikowane - dodał dr Węcki, który jest współautorem tej wyjątkowej pozycji. Prócz niego przygotowali ją dr hab. Grzegorz Bębnik i dr Stefan Rosenbaum (IPN Katowice) oraz Michał Mączka (Archiwum Państwowe w Katowicach).
