Rosja zaatakowała Ukrainę 24 lutego 2022 roku. Od tego dnia granicę ukraińsko-polską przekroczyło prawie cztery i pół miliona osób, a półtora miliona zatrzymało się w Polsce. Wielu z nich tymczasowe schronienie we własnych domach zapewnili mieszkańcy. Pokoje udostępnili także hotelarze, a miejsca zbiorowego przyjmowania uchodźców z czasem zaczęły tworzyć samorządy.
Rząd Prawa i Sprawiedliwości za pośrednictwem gmin uruchomił wsparcie finansowe dla osób, które przyjęły uchodźców z Ukrainy. W przypadku województwa śląskiego to 40 złotych za dobę na zakwaterowanie i wyżywienie jednej osoby.
- W naszym przypadku działało to w taki sposób, że składało się kilka wymaganych dokumentów do Urzędu Miasta Chorzów. Trzeba było podać swoje dane oraz adres, pod którym przyjmowało się osoby z Ukrainy, wskazać dni ich pobytu, a także oni sami musieli poświadczyć, że mieli zapewnione zakwaterowanie i wyżywienie - wyjaśnia osoba, która przyjęła uchodźców pod swój dach.
Po 120 dniach wsparcie tylko w określonych przypadkach
Zgodnie z pierwszym rozporządzeniem premiera Mateusza Morawieckiego pieniądze na zakwaterowanie i wyżywienie uchodźców z Ukrainy samorządy mogły wypłacać za 60 dni ich pobytu. Ten okres wydłużono później do 120 dni i wszystko wskazuje, że na tym koniec. W czwartek, 24 czerwca, Mateusz Morawiecki podpisał kolejne rozporządzenie, zgodnie z którym samorządy mogą przedłużyć wypłatę świadczenia tylko w określonych przypadkach, kiedy obywatelka lub obywatel Ukrainy:
- posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji,
- posiada dokument potwierdzający I lub II stopień niepełnosprawności według klasyfikacji ukraińskiej,
- ukończyła 60 rok życia (kobiety) lub ukończył 65 rok życia (mężczyźni),
- jest w ciąży lub wychowuje dziecko do dwunastego miesiąca życia,
- samotnie sprawuje opiekę nad trojgiem lub większą liczbą dzieci,
- jest małoletnim, który przybył do Polski bez opieki rodziców lub opiekunów prawnych.
W przypadku punktów pierwszego i drugiego świadczenie przysługuje za osobę niepełnosprawną, osobę sprawującą nad nią opiekę i za każde małoletnie dziecko tych osób. W przypadku punktu czwartego za kobietę w ciąży i każde jej małoletnie dziecko lub za opiekuna wychowującego dziecko do dwunastego miesiąca życia i wszystkie jego małoletnie dzieci. W przypadku punktu piątek za opiekuna i każde małoletnie dziecko. W przypadku punktu szóstego za małoletniego, opiekuna tymczasowego oraz wszystkie jego małoletnie dzieci.
120 dni od wybuchu wojny w Ukrainie minęło w środę, 23 czerwca, także dla osób, które przyjęły uchodźców na samym początku, a nie spełniają oni powyższych kryteriów, to już koniec ze świadczeniami na zakwaterowanie i wyżywienie.