Laboratoria, symulatory, najnowsze technologie. I... ogrody. Ambitne projekty inwestycyjne śląskich uczelni

Śląskie Interdyscyplinarne Centrum Chemii

Duża część Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego znajduje się aktualnie w wysłużonym budynku przy ul. Szkolnej w Katowicach, który od dawna nie spełnia standardów jakich oczekiwaliby naukowcy i studenci. W 2023 r. władze uczelni podjęły decyzję o budowie Śląskiego Interdyscyplinarnego Centrum Chemii, do którego docelowo przeniesie się Instytut Chemii. Budynek ma powstać pomiędzy rektoratem a Wydziałem Humanistycznym, w miejscu gdzie obecnie znajduje się parking.

- Traktujemy tę inwestycję nie tylko jako cel sam w sobie, którym jest stworzenie jak najlepszych warunków do kształcenia oraz prowadzenia badań interdyscyplinarnych, ale także jako instrument do przynoszenia korzyści społeczeństwu i otoczeniu społeczno-gospodarczemu. Projekt ten wpisuje się w szerszy sposób myślenia o świecie akademickim oraz o uczelniach miasta i regionu - mówił podczas prezentacji projektu prof. dr hab. Ryszard Koziołek, rektor UŚ.

Nowy budynek będzie miał powierzchnię ponad 30 tys. metrów kwadratowych. Znajdą się w nim pomieszczenia dydaktyczne, laboratoria, pracownie komputerowe i badawcze.

Zgodnie z założeniami projektu, budynek ma stać się integralną częścią Katowic, przeznaczoną dla wszystkich mieszkańców. Na dachu powstanie ogólnodostępny ogród, a wokół obiektu zostaną posadzone drzewa owocowe. Elewacja budynku ma nawiązywać do górniczej przeszłości regionu.

Wartość inwestycji wyniesie ok. 251 mln zł, z czego prawie 190 mln zł pokryje dofinansowanie z UE w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Projekt opracował architekt Aleksander Mirek z firmy Kontrapunkt V-Projekt. Według harmonogramu otwarcie Śląskiego Interdyscyplinarnego Centrum Chemii nastąpi w 2027 roku.

Szpital Uniwersytecki - Centrum Chorób Cywilizacyjnych

Nowa placówka ma być nie tylko centrum medycznym, ale także ważnym ośrodkiem naukowym. Projekt zakłada połączenie wybranych jednostek Śląskiego Uniwersytetu Medycznego z oddziałami Szpitala Miejskiego w Gliwicach oraz potencjalnie z innymi placówkami zdrowia w regionie. Centrum zostanie wybudowane przy ul. Kujawskiej, w miejscu gdzie pierwotnie planowana była budowa nowej siedziby Szpitala Miejskiego nr 4, działającego w kilku różnych lokalizacjach w mieście.

Celem nowej placówki będzie ograniczenie skutków chorób, które przyczyniają się do wzrostu niepełnosprawności, takich jak schorzenia naczyniowe czy choroby ośrodkowego układu nerwowego. Znajdą się tu łóżka dla 800 pacjentów. Według założeń centrum będzie też bazą nauczania klinicznego przyszłych kadr medycznych i ośrodkiem badawczym Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

Jak zapowiedział kanclerz ŚUM Ireneusz Ryszkiel, budowa Centrum Chorób Cywilizacyjnych będzie „medyczną inwestycją stulecia w województwie śląskim”. Z pewnością będzie taką jeśli chodzi o kosz inwestycji. Według wstępnych wyliczeń budowa nowego szpitala może kosztować nawet 2,5 mld zł.

Centrum Innowacyjnej Dydaktyki Medycznej

W ramach inwestycji budynek szpitala klinicznego ŚUM w Zabrzu przy ul. 3 Maja oraz pustostan w Zabrzu-Rokitnicy przy ul. Jordana zostaną przebudowane i dostosowane do nowych funkcji.

Powstanie nowoczesna infrastruktura dydaktyczna na potrzeby kształcenia przyszłych lekarzy i ratowników medycznych. W centrum planowane jest utworzenie m.in. pomieszczeń symulacji medycznej włącznie z symulatorem ambulansu, poligonu ratowniczego do ćwiczeń z urządzeniami terenowymi, czy Centrum Nowoczesnych Technologii ze studiem nagrań i salą wirtualnej rzeczywistości.

- Efektem opisanej inwestycji będzie stworzenie nowoczesnej i inteligentnej, kompleksowo zorganizowanej bazy dla rozwoju nowoczesnej dydaktyki w zakresie ratownictwa medycznego pozwalającej na zdobycie nowej wiedzy oraz kompetencji zorientowanych na zastosowanie ich w praktyce - czytamy w opisie projektu.

Koszt budowy Centrum Innowacyjnej Dydaktyki Medycznej to szacunkowo ponad 116 mln zł, z czego niemal 99 mln zł pochodzi ze środków unijnych. Projekt architektoniczno-budowlany wraz z analizą stanu technicznego nieruchomości i oszacowaniem kosztów inwestycji opracowała firma Blank Architekci z Zabrza. Realizacja ma zakończyć się najpóźniej w 2027 roku.

Śląskie Centrum Onkologii i Hematologii Dziecięcej

Śląskie Centrum Onkologii i Hematologii Dziecięcej ma powstać w Zabrzu, łącząc w jeden trzy obecnie działające w województwie śląskim (Zabrze, Katowice, Chorzów) oddziały hematologii dziecięcej. Powstanie Śląskiego Centrum Onkologii i Hematologii ma więc nie tylko przyczynić się do poprawy warunków hospitalizacji, ale ułatwić też sam proces leczenia. Rodzice nie będą musieli szukać dla swoich dzieci osobno diagnostyki i terapii, bo wszystko będzie w jednym miejscu.

- Centrum pozwoli zadbać o zdrowie małych pacjentów z wykorzystaniem najnowszych technik i metod terapii leczenia nowotworów. Skuteczność leczenia chorych dzieci już znajduje się na poziomie wyników placówek w Europie Zachodniej, ale ta inwestycja pozwoli nam się zrównać także pod względem nowoczesnej bazy klinicznej i wprowadzać innowacyjne terapie - mówi prof. Tomasz Szczepański, rektor ŚUM.

Budynek o powierzchni 7370 metrów kwadratowych będzie miał jedną kondygnację podziemną, gdzie znajdą się pomieszczenia techniczne i szatnie oraz sześć kondygnacji nadziemnych. Na parterze powstanie rejestracja, sterylizatornia oraz część dydaktyczna. Na pierwszym piętrze znajdą się laboratoria bakteriologiczne, genetyczne i analityczne, a na pozostałych kondygnacjach dziecięce oddziały łóżkowe. Łącznie będzie to 58 miejsc dla małych pacjentów.

W październiku 2023 r. rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego otrzymał na ten cel z Ministerstwa Zdrowia czek na kwotę blisko 100 mln zł. Inwestycję wykona spółka Warbud w konsorcjum z MeritumGB. Zakończenie prac budowlanych zaplanowano na grudzień 2025 roku. Otwarcie Śląskiego Centrum Onkologii i Hematologii ma odbyć się w pierwszym kwartale 2026 r.

Uczelnie inwestują też w kreatywność i przełamywanie barier

Politechnika Śląska zbiera pochwały za zaadaptowanie dawnych stajni strażackich w Gliwicach na Studenckie Centrum Kreatywności. Przed kilkoma dniami budynek zdobył I miejsce w kategorii „Adaptacja”, w konkursie Inwestycja Roku 2023/24, organizowanego przez Krajową Izbę Gospodarki Nieruchomościami.

Budynek wybudowany na początku XX wieku przez lata niszczał. Miasto nie miało pomysłu na jego wykorzystanie. Nie wzbudzał on też zainteresowania inwestorów. Przed całkowitą degradacją uratowało go odkupienie przez Politechnikę Śląską, która zleciła rewitalizację i adaptację budynku do nowych funkcji. W Studenckim Centrum Kreatywności powstały m.in. czytelnia, materiałoteka, pracownie obróbki tworzyw sztucznych i stanowiska montażowe.

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach skupia się z kolei w ostatnim czasie na inwestycjach w dostosowanie kampusu dla osób ze szczególnymi potrzebami. Zrealizowana została: pochylnia dojazdowa przed budynkiem A, windy zewnętrzne w budynkach B i C, zagospodarowano i uporządkowano teren pomiędzy budynkami B i C wraz z utworzeniem miejsc parkingowych oraz zewnętrzną strefą wypoczynkową. Budynki uczelni doposażono również w pochylnie dojazdowe.

- W ostatnim czasie realizowana jest modernizacja sal dydaktycznych i konferencyjnych. Ponadto przekształcone zostały sale dydaktyczne przystosowane do Design Thinking. Działania realizowane na kampusie obejmują także prace związane z poprawą bezpieczeństwa pożarowego budynków kampusu, termomodernizację obiektów oraz dostawę i montaż systemów audiowizualnych w salach dydaktycznych - mówi w rozmowie ze Ślązagiem Marek Kiczka, rzecznik prasowy UE w Katowicach.

W najbliższym czasie uczelnia planuje modernizację sali gimnastycznej wraz z szatniami pod kątem dostosowania pomieszczeń dla osób z niepełnosprawnościami, rozbudowę budynku L wraz z budową windy oraz - podobnie jak w przypadku wcześniejszych budynków - dostosowanie obiektu do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami.