Kopalnia Dolomitu „Blachówka” znajduje się w Bytomiu. Z kolei Kopalnia Dolomitu „Bobrowniki” to już teren Tarnowskich Gór. Obie dzieli zaledwie kilkaset metrów. Tę drugą doskonale widać z DK 11 na granicy miast oraz z okien przejeżdżających po drugiej stronie składów Górnośląskich Kolei Wąskotorowych.
Dolomit w hutniczych piecach
Początki „Blachówki” są związane z poszukiwaniami rudy żelaza w XIX wieku. Do dziś świadczą o tym m.in. niewielkie wejścia do podziemnych chodników, które można znaleźć na tym terenie. Dolomit był wtedy tylko dodatkiem, ale z czasem proporcja zaczęła się zwiększać. Kamień, który był wykorzystywany jako topnik, trafiał do Huty „Julia” w Bobrku oraz „Hermina” w Łabędach.
Eksploatację dolomitu w „Bobrownikach” zaczęto natomiast na początku XX wieku. Miała zaspokoić potrzeby Friedenshütte, czyli późniejszej – po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski – Huty „Pokój”. Koparki i samochody ciężarowe na teren obu zakładów wjechały dopiero w latach 50. i 60. Wcześniej załadunek prowadzono ręcznie, a urobek na górę wyciągały konie zaprzęgnięte do wozów.
Co ciekawe, mimo poczynionych wcześniej inwestycji, w latach 70. zdecydowanie ograniczono wydobycie w Kopalni Dolomitu „Blachówka”. Oceniono wówczas, że zakład ma negatywny wpływ na okoliczny układ hydrologiczny oraz krajobraz, co zagraża utworzonemu po sąsiedzku w 1953 roku Rezerwatowi Przyrody „Segiet”. To działanie bez precedensu na Górnym Śląsku, gdzie potrzeby przemysłu stawiano ponad przyrodą.
Wydobycie w „Blachówce” i „Bobrownikach” zakończono w latach 90.
Schronienie dla nietoperzy
Teren dawnej Kopalni Dolomitu „Blachówka” szybko zaczęto rekultywować. Efektem jest m.in. działający w sezonie zimowym stok narciarski Sport Dolina, obok którego przez cały rok działa obecnie restauracja, a także trasy piesze oraz rowerowe.
„Wielki Kanion” w Bytomiu ma głębokość około 60 metrów. Największe wrażenie, podobnie jak w Tarnowskich Górach, robią w nim pionowe ściany, na których można obserwować warstwy dolomitu, jakie osadziły się w tym miejscu 250-203 mln lat temu. Z kolei na dnie często tworzą się okresowe jeziorka.
W opuszczonych górniczych szybach i sztolniach schronienie znalazły nietoperze, które w Polsce są ściśle chronione. W „Blachówce” występuje aż 10 gatunków tych ssaków.
