A gdyby tak nałożyć spisowe deklaracje na głosy w wyborach prezydenckich?
- Prezydent Duda jest od tego momentu persona non grata w wielu śląskich domach – stwierdził Łukasz Kohut w niedawnej rozmowie na antenie Radia Piekary nawiązując do prezydenckiego weta do ustawy o języku śląskim. Przy okazji przywołał swoje spotkanie z pewnym mieszkańcem Czerwionki-Leszczyny, który miał mu wyznać, że w wyborach prezydenckich głosował na Andrzeja Dudę i teraz czuje się przez niego obrażony.
- Bardzo często wyborcy PiS mówią o tym, że głosowali na prezydenta Dudę i są bardzo zawiedzeni jego decyzją – dodał Kohut.
Trudno budować jakiekolwiek socjologiczne analizy na bazie jednostkowego przypadku. Na szczęście w tym przypadku mamy narzędzia do zweryfikowania tej tezy. Są przecież dane szczegółowe (na poziomie gmin i powiatów) Głównego Urzędu Statystycznego z przeprowadzonego w 2021 roku Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań, a także równie szczegółowe dane Państwowe Komisji Wyborczej z przeprowadzonych rok wcześniej wyborów prezydenckich.
Dokładnie wiadomo, jaki był odsetek
śląskich deklaracji narodowościowych oraz
językowych w
poszczególnych gminach i powiatach naszego regionu, a także jak
rozkładały się tam
głosy
między Andrzeja Dudę, a Rafała Trzaskowskiego w walce o
prezydenturę. Wystarczy
je zestawić, co też uczyniliśmy.
Najbardziej śląskie gminy masowo stawiały na Andrzeja Dudę
Jako że sprawa dotyczy języka, zatem pod uwagę wzięliśmy przede wszystkim deklaracje dotyczące języka domowego. Z GUS-wskich tabel, opublikowanych po ogłoszeniu ostatecznych wyników spisu z 2021 r. wybraliśmy 60 gmin z terenu woj. śląskiego, gdzie odsetek deklarujących stosowanie śląskiego jako języka domowego był największy. Od Gaszowic, gdzie ten odsetek sięgał niemal 46 proc. po Żory, gdzie do godania po śląsku przyznało się nieco ponad 10 proc. mieszkańców. A później w tych samych gminach sprawdziliśmy poziom poparcia dla Andrzeja Dudy w II turze wyborów prezydenckich w 2020 r.
Okazało się, że na 60 najbardziej śląskich w aspekcie językowym gmin regionu aż w 48 triumfował Andrzej Duda. W pierwszej dwudziestce, gdzie używanie języka śląskiego deklarowało od ponad 27 do niemal 46 proc. respondentów nie było ani jednej gminy, która w walce o prezydenturę poparłaby Rafała Trzaskowskiego. Co więcej w wielu z tych najbardziej śląskich gmin Andrzej Duda nie zwyciężył o włos (jak w skali kraju), ale bezdyskusyjnie, zdobywając ponad 60 proc. czy nawet (jak w Mszanie, gdzie w spisie ponad 1/3 mieszkańców zadeklarowała używanie języka śląskiego) przeszło 70 proc. głosów.
Dodajmy, że korelację między wysokim poziomem śląskich deklaracji w spisie, a wysokim poparciem dla Andrzeja Dudy widać także przy zastosowaniu drugiego spisowego kryterium tj. deklaracji narodowościowych. Większość z gmin, gdzie był największy odsetek osób deklarujących narodowość śląską postawiła na kandydata PiS-u. Dla uzupełnienia całej tej układanki należy przypomnieć, że w skali całego województwa śląskiego w wyborach z 2021 r. górą (o ponad 2 punkty proc.) był Rafał Trzaskowski, więc nie sposób obronić tezy, że omawiane powyżej gminy po prostu wpisały w się ogólny trend.
Jak ogień wodą: da się połączyć sympatię do RAŚ i PiS
Zaskoczenie? Nie do końca. Naukowcy już jakiś czas temu zwracali uwagę, że tzw. konserwatywne środowiska śląskie w wyborach samorządowych głosowały na regionalistów z RAŚ, a w wyborach parlamentarnych na Prawo i Sprawiedliwość.
- Polityka to nie fizyka, czy matematyka, gdzie wszystko się musi zgadzać. W polityce tego typu sprzeczności się zdarzają. Faktem jest, że w mniejszych miejscowościach naszego regionu występuje pewne odchylenie i część tradycyjnego, ludowego, czy robotniczego elektoratu stanowią wyborcy PiS, którzy potrafią to łączyć z niechęcią do szeroko rozumianej „Warszawy”, centralizacji i tradycji nacjonalistycznej – komentuje dr Tomasz Słupik, politolog z Uniwersytetu Śląskiego, który w swej działalności badawczej analizuje m.in. aktywność polityczną mieszkańców woj. śląskiego.
Teraz część tych osób od wybranego ich głosami prezydenta usłyszało, że nie podpisze ustawy nadającej śląskiemu status języka regionalnego, gdyż „niedające się wykluczyć działania hybrydowe, jakie mogą być podjęte w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, związane z prowadzoną wojną za wschodnią granicą, nakazują szczególną dbałość o zachowanie tożsamości narodowej”.
Odsetek osób deklarujących używanie śląskiego jako języka używanego w domu vs. poparcie dla Andrzeja Dudy w II turze wyborów prezydenckich w 2020 roku w gminach woj. śląskiego
1. Gaszowice – 45,71 proc. Wynik A. Dudy – 57,64 proc.
2. Nędza – 43,60 proc. Wynik A. Dudy – 54,19 proc.
3. Lyski – 41,13 proc. Wynik A. Dudy – 56,56 proc.
4. Rudnik – 40,79 proc. Wynik A. Dudy – 61,29 proc.
5. Jejkowice – 39,87 proc. Wynik A. Dudy – 63,16 proc.
6. Woźniki – 35,96 proc. Wynik A. Dudy - 63,35 proc.
7. Krzyżanowice – 35,35 proc. Wynik A. Dudy – 52,07 proc.
8. Gorzyce – 34,55 proc. Wynik A. Dudy – 60,60 proc.
9. Godów – 34,43 proc. Wynik A. Dudy 63,85 proc.
10. Mszana – 34,29 proc. Wynik A. Dudy – 74,54 proc.
11. Kornowac – 33,11 proc. Wynik A. Dudy – 65,94
12. Świerklany – 31,66 proc. Wynik A. Dudy – 67,66 proc.
13. Pszów – 31,35 proc. Wynik A. Dudy – 60,89 proc.
14. Lubomia – 30,16 proc. Wynik A. Dudy – 67,27 proc.
15. Kobiór – 29,89 proc. Wynik A. Dudy - 58,74 proc.
16. Pietrowice Wielkie – 28,65 proc. Wynik A. Dudy – 55,15 proc.
17. Miasteczko Śląskie – 27,75 proc. Wynik A. Dudy – 61,41 proc.
18. Krzanowice – 27,63 proc. Wynik A. Dudy – 52,07 proc.
19. Czerwionka-Leszczyny – 27,28 proc. Wynik A. Dudy – 60,54 proc.
20. Radlin – 27,15 proc. Wynik A. Dudy – 53,81 proc.
21. Gierałtowice – 27,07 proc. Wynik A. Dudy – 53,38 proc.
22. Orzesze – 26,96 proc. Wynik A. Dudy – 56,20 proc.
23. Imielin – 26,90 proc. Wynik A. Dudy – 54,19 proc.
24. Wyry – 26,88 proc. Wynik A. Dudy - 49,36 proc.
25. Rydułtowy – 25,94 proc. Wynik A. Dudy – 56,09 proc.
26. Ruda Śląska – 25,68 proc. Wynik A. Dudy – 51,14 proc.
27. Tworóg – 25,53 proc. Wynik A. Dudy – 55,21 proc.
28. Sośnicowice – 25,34 proc. Wynik A. Dudy – 44,59 proc.
29. Pilchowice – 25,04 proc. Wynik A. Dudy – 49,18 proc.
30. Boronów – 24,75 proc. Wynik A. Dudy – 60, 10 proc.
31. Bojszowy – 24,22 proc. Wynik A. Dudy – 67,11 proc.
32. Suszec – 24,13 proc. Wynik A. Dudy – 65,46 proc.
33. Radzionków – 24,09 proc. Wynik A. Dudy – 53,75 proc.
34. Łaziska Górne – 23,99 proc. Wynik A. Dudy – 49,39 proc.
35. Toszek – 23,27 proc. Wynik A. Dudy – 56,90 proc.
36. Kuźnia Raciborska – 22,80 proc. Wynik A. Dudy – 47,94 proc.
37. Wielowieś – 22, 26 proc. Wynik A. Dudy – 61,07 proc.
38. Świętochłowice – 20,93 proc. Wynik A. Dudy – 46,80 proc.
39. Ciasna – 20,74 proc. Wynik A. Dudy – 56,26 proc.
40. Świerklaniec – 20,60 proc. Wynik A. Dudy – 47,74 proc.
41. Zbrosławice – 20,20 proc. Wynik A. Dudy – 46,44 proc.
42. Mikołów – 20,17 proc. Wynik A. Dudy – 42,67 proc.
43. Ornontowice – 20,01 proc. Wynik A. Dudy – 62,05 proc.
44. Kalety – 19,93 proc. Wynik A. Dudy – 54,52 proc.
45. Rybnik – 19,24 proc. Wynik A. Dudy – 51,79 proc.
46. Piekary Śląskie – 18,87 proc. Wynik A. Dudy – 52,60 proc.
47. Chorzów – 18,56 proc. Wynik A. Dudy – 39,76 proc.
48. Kochanowice – 17,93 proc. Wynik A. Dudy – 62,89 proc.
49. Koszęcin – 17,27 proc. Wynik A. Dudy – 61,28 proc.
50. Chełm Śląski – 16,79 proc. vs. Wynik A. Dudy – 60,76 proc.
51. Rudziniec – 15,88 proc. vs. Wynik A. Dudy – 51,61 proc.
52. Wodzisław Śląski – 15,73 proc. vs. Wynik A. Dudy – 54,71 proc.
53. Pawonków – 15,21 proc. vs. Wynik A. Dudy – 62,30 proc.
54. Lędziny – 15,06 proc. vs. Wynik A. Dudy – 67,14 proc.
55. Siemianowice Śląskie – 14,45 proc. vs. Wynik A. Dudy – 41,38 proc.
56. Tarnowskie Góry – 13,78 proc. vs. Wynik A. Dudy – 43,54 proc.
57. Miedźna – 13,02 proc. vs. Wynik A. Dudy – 69,48 proc.
58. Pawłowice – 12,94 proc. vs. Wynik A. Dudy – 67,46 proc.
59. Bieruń – 12,87 proc. vs. Wynik A. Dudy – 60,82 proc.
60. Żory – 10,11 proc. vs. Wynik A. Dudy – 52,17 proc.
Może Cię zainteresować: