Radiostacja Gliwice wpisana jest na listę Pomników Historii. Została wybudowana w latach 30. XX wieku. Obiekt zachował się wraz z kompleksem trzech budynków zaplecza, w tym z częścią oryginalnego wyposażenia. Teraz radiostacja zostanie zmodernizowana.
– Jest to miejsce prowokacji gliwickiej z 31 sierpnia 1939 roku, będącej symbolem początku II wojny światowej. Tutaj dokonano też drastycznego mordu politycznego – członkowie niemieckich służb specjalnych zamordowali Franza Honioka, powstańca śląskiego, członka Związku Polaków w Niemczech, polskiego patriotę, uznawanego za pierwszą ofiarę II wojny światowej – przypomina Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.
To właśnie tu gliwickie muzeum chce stworzyć jeden z ważniejszych w kraju ośrodków muzealno-edukacyjnych, tematycznie związanych z II wojną światową. – Chcemy w nowoczesny, lecz przede wszystkim inspirujący sposób opowiadać w nim o dramatycznej historii mieszkańców Gliwic i regionu w XX wieku. Będziemy działali w ścisłej współpracy z wiodącymi tego rodzaju instytucjami w Europie, pracując w formule otwartej, sprzyjającej żywej dyskusji o sprawach minionych i aktualnych. Wypełnimy program nowego muzeum atrakcyjnymi, ale wartościowymi przedsięwzięciami adresowanymi do tysięcy gości, którzy co roku przyjeżdżają tutaj, do miejsca symbolu, z najdalszych zakątków świata. A przede wszystkim chcemy stworzyć nowe miejsce dla kultury na pożytek mieszkańców Gliwic – mówi dyrektor Krawczyk.
Nie tylko muzeum
Dziś w zabytkowym obiekcie działa niewielki oddział gliwickiego muzeum, który przejdzie gruntowną modernizację. Trwają już bowiem przygotowania do prac w trzech zabytkowych budynkach radiostacji oraz w ich bezpośrednim otoczeniu. Jak podkreślają w muzeum, „planowane jest zmodernizowanie istniejącego kompleksu zabudowań i nadanie im nowych funkcji użytkowych, charakteryzujących współczesne ośrodki muzealno-turystyczne działające w Europie”.
Wiadomo, że zewnętrzny wygląd budynków zostanie zachowany. Co do wnętrz – każda zmiana musi być konsultowana ze Śląskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Na potrzeby muzealne wykorzystane zostaną dwa budynki. Połączy je podziemny obiekt, w którym znajdzie się większa część stałej ekspozycji muzealnej. Natomiast w trzecim budynku powstanie aparthotel.
Scenariusz jest już gotowy
Projekt modernizacji przygotują warszawscy architekci z pracowni Nizio Design International, która znana jest ze współpracy z wieloma polskimi muzeami. Pracownia zrealizowała już jedną ekspozycję w Gliwicach – w muzealnym Oddziale Odlewnictwa Artystycznego, urządzonym w pokopalnianym kompleksie Nowe Gliwice. Wystawa nosi tytuł „Słusznie słyną dziś Gliwice”.
Już jest scenariusz nowej, stałej wystawy muzealnej dotyczącej radiostacji. Zawiera trzy części tematyczne: techniczną, historyczną i fabularną. Scenariusz opracowali badacze specjalizujący się w historii najnowszej Gliwic i regionu – dr Sebastian Rosenbaum i dr Bogusław Tracz wraz z Grzegorzem Krawczykiem, dyrektorem gliwickiego muzeum.
Warstwa techniczna związana ma wyeksponować specyfikę unikalnego zabytku techniki radiowej, okoliczności jego powstania i zasady jego działania. Część historyczna pokaże kontekst, tło oraz najważniejsze zagadnienia polityczne związane z tym miejscem oraz wydarzeniami, które doprowadziły do wybuchu II wojny światowej. Z kolei warstwa fabularna ma przybliżyć przebieg zorganizowanej przez służby specjalne III Rzeszy akcji dywersyjnej nazywanej prowokacją gliwicką.
Dodajmy, że ukończenie prac projektowych oraz uzyskanie wymaganych pozwoleń na realizację inwestycji planowane jest na przełom 2022 i 2023 roku.
