Nie byłoby Fryncity albo Fryny, jak często mieszkańcy Rudy Śląskiej nazywają tę dzielnicę, gdyby nie Friedenshütte, czyli późniejsza huta „Pokój”.
Huta "Friedenshütte" była karmicielką
Została ona założona w 1840 r. na obszarze Czarnego Lasu, który od 1891 r. stał się enklawą leśną stanowiącą własność miasta Bytomia (Beuthener Schwarzwald). Uruchomienie huty zapoczątkowało rozwój budownictwa mieszkaniowego – powstawały zarówno robotnicze kolonie, ze słynnym, uwiecznionym później przez kabaret „Rak” w piosence „Kaufhausem” (choć nazwa ta oryginalnie dotyczy tutejszego domu towarowego), jak i wille dla kadry kierowniczej huty. Zaczęły funkcjonować też pierwsze szkoły, a pod koniec XIX w. wybudowano pierwszy, choć nie ostatni, kościół (jeszcze w połowie stulecia ks. Józef Szafranek z Bytomia odprawiał tu nabożeństwa misyjne w magazynie stolarni lub pod gołym niebem).
Nowy Bytom kiedyś był w... Bytomiu. Co za niespodzianka
Samodzielna gmina Nowy Bytom (początkowo jako Polski Bytom) na kartach historii pojawiła się 6 lipca 1922 r. za sprawą decyzji wojewody śląskiego, który powołał ją do życia z dawnych części powiatu miejskiego Bytom (w wyniku plebiscytu Bytom został po niemieckiej stronie Górnego Śląska, ale już położona na jego opłotkach enklawa znalazła się po polskiej stronie granicy). W ślad za utworzeniem gminy poszła budowa w latach 1928-1929 gminnego ratusza. Gmina też otrzymała trójpolowy herb przedstawiający św. Barbarę, pół-orła górnośląskiego oraz część zębatego koła; zwieńczony murowaną koroną.
Miasto od 1950 roku, ale tylko przez 9 lat
Na mocy decyzji Sejmu Śląskiego Nowy Bytom od 1 stycznia 1940 r. miał zyskać prawa miejskie. Ze względu na wybuch II wojny światowej miejski status Nowy Bytom zyskał jednak dopiero dekadę później, kiedy to na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 30 grudnia 1950 r. utworzono powiat miejski Nowy Bytom, do którego przyłączono mający już prawa miejskie Wirek, Chebzie (należące wcześniej do gminy Godula) i samodzielne gminy Bielszowice, Bykowina, Halemba, Kochłowice oraz Kłodnicę (w 1954 r. przyłączono jeszcze Starą Kuźnicę z powiatu pszczyńskiego). Pod miejskim szyldem Nowy Bytom przetrwał do roku 1959 kiedy to połączono, go z Rudą tworząc w ten sposób Rudę Śląską.
Dziś Nowy Bytom aspiruje do miana centrum Rudy Śląskiej, czemu sprzyja znajdujący się tu ratusz, urząd stanu cywilnego, biura ZUS-u i NFZ-tu, Miejskie Centrum Kultury, ostatnie kino w mieście nie będące multipleksem, czy letnie kąpielisko. Ikony dzielnicy stanowią: górujący nad nią kościół pw. św. Pawła, wieża wodna i sąsiadująca z nią kamienica z zegarem słonecznym oraz wpisany do rejestru zabytków wielki piec huty Pokój, który miasto chciałoby zaadaptować na turystyczną atrakcję.
Może Cię zainteresować:
Tak mogłaby wyglądać nowa dzielnica Rudy Śląskiej. Ma powstać w miejscu kopalni „Pokój”
Może Cię zainteresować: