Przed rewolucją przemysłową, Racibórz był miastem o ważnych funkcjach handlowych i administracyjnych. Dziś znajduje się trochę na uboczu, w cieniu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, jednak ogłoszony przez Stowarzyszenie Architektów Polskich oddział Katowice konkurs może sprawić, że oczy opinii publicznej ponownie zwrócą się na to zabytkowe miasto. Jego oficjalny tytuł to: Konkurs realizacyjny na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej zagospodarowania obrębu Starego Miasta w Raciborzu. Do 6 marca zainteresowane pracownie mają czas na złożenie wniosku o dopuszczenie do udziału w konkursie, a czas na złożenie pracy konkursowej jest do 15 maja 2023 r.
Racibórz chce mieć "nowy" Rynek Starego Miasta
Konkurs wpisuje się we współczesne trendy dotyczące odbetonowywania i zazieleniania miast. Tu jednak sytuacja jest o tyle delikatna, że Rynek Starego Miasta wymaga uważności, by podczas planowanej przebudowy nie utracił swojego historycznego i zabytkowego charakteru. Architekci biorący udział w konkursie stają zatem przed nie lada wyzwaniem, aby podkreślić atrakcyjność tego miejsca, przy jednoczesnym uwzględnieniu uwarunkowań ekonomicznych i ekologicznych, przed jakimi stają współczesne inwestycje publiczne.
W konkursie mogą uczestniczyć zespoły projektowe z Polski i ze świata. Zgłoszone przez nich projekty powinny uwzględniać takie elementy jak nowe
- nawierzchnie,
- ławki,
- latarnie,
- kosze na śmieci,
- ogródki gastronomiczne.
Od uczestników wymaga się również zaprojektowania nasadzeń drzew na owalnej linii wokół kolumny maryjnej na Rynku, co będzie stanowić nawiązanie do historycznego układu Rynku, który dziś obserwujemy jedynie na starych fotografiach i pocztówkach.
Architekci muszą zaprojektować m.in. zdrój wodny na wzór rokastli
Interesującą wytyczną dla startujących w konkursie architektów jest zaprojektowanie na Rynku zdroju wodnego na wzór historycznej rorkastli. Był to murowany pojemnik z rurami, z którego przed II wojną światową można było czerpać wodę doprowadzaną do miasta z lasu Obora. Mówi się, że pierwsza rorkastla została zabudowana na raciborskim rynku już w średniowieczu, stanowiąc ważne miejsce dla lokalnej społeczności. Dzięki konkursowi może ona wrócić na swoje dawne miejsce, jednak w zupełnie nowej i współczesnej formie.
Konkurs już teraz wzbudza wiele emocji wśród mieszkańców Raciborza i architektów. Zwycięski projekt zostanie wybrany na przełomie maja i czerwca 2023 roku przez 10-osobowe jury, w którym zasiądą architekci, przedstawiciele Miasta Racibórz, a także Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Początek realizacji planowany jest na połowę 2024 roku.
Informacje o konkursie, w tym szczegółowe instrukcje dotyczące zgłoszeń można znaleźć na stronie organizatora: http://www.sarp.katowice.pl/Konkurs__997.html