Oto najbardziej kuriozalna budowla w dziejach Śląska. Zamiast zburzonych kamienic, ich atrapa ze złomu

Jak to leciało u Platona? To co widzimy i w czym tkwimy, to tylko odbicie doskonałych idei. Gdyby nauczyciele filozofii zastanawiali się kiedyś, jak tę wzniosłą myśl objaśnić uczniom na przykładzie, to służę: tzw. "rurapark" w Mysłowicach. Przy samym, starym jak świat Rynku. Zamiast wyburzonych kamienic. Konstrukcja rurowa, coś jakby w ich kształcie. I - bez jaj - z wieżą zegarową na szczycie.

W starym jak świat mieście Mysłowice (prawa miejskie w roku 1360) to chyba najlepszy symbol tego wszystkiego, co w mieście poszło nie tak, zwłaszcza gdy konał przemysł, po rabunkowej gospodarce wydobywczej nie zostało nic poza szkodami górniczymi, a kolejne władze samorządowe jedynie dryfowały (i zmieniały się) od wyborów do wyborów. Na przełomie XX i XXI wieku przy mysłowickim Rynku, który szczęśliwie do dziś zachował swój dawny charakter, wyburzono rząd kamienic północnej pierzei. Cóż, zdarza się, na Śląsku przez całe dekady Polski Ludowej, ale też Polski demokratycznej, poniemiecką zabudowę równano z ziemią z zapałem godnym lepszej sprawy. W Bytomiu, w Katowicach, w Chorzowie... Przykry standard.

"Rurapark" na mysłowickim Rynku w miejscu wyburzonych kamienic

Ówczesne władze Mysłowic (prezydentem był Zbigniew Augustyn) przełknęły gorzką pigułkę urbanistycznej demolki i wpadły na genialny w swej prostocie pomysł: w miejscu kamienic postawimy coś, co będzie je udawało, czy może raczej: przypominało. Prawie jak u Platona: zamiast solidnej śródmiejskiej architektury - jej atrapa. Ersatz widać gołym okiem, fotografie wykonane przez Tymoteusza Stańka są... dość depresyjne, ale popatrzmy na szczegóły. Rurowo-kątownikowa konstrukcja posiada atrapy wieżyczek, okien, balkonów, anjfartów... Ba, jest nawet wieża zegarowa! Prawdziwy zegar na fejkowej wieży. Ten widok z każdej strony pomaga uświadomić sobie, ile bezsensownego trudu zadano sobie, by z paru ton złomu stworzyć usprawiedliwienie dla nowego przestrzennego dziadostwa w mieście.

Najlepsze, pardon: najgorsze, że po paru latach w Mysłowicach pojawiły się obawy, czy tzw. "rurapark" nie skończy się wielką katastrofą "budowlaną" - czy na pewno ta konstrukcja wytrzyma agresywne podmuchy wiatru. Więc kolejne władze miasta postanowiły atrapę wyremontować. Samorządowa gazeta lokalna pisała w 2014 roku: "Metalowa instalacja przechodzi remont. MZGK zapowiada, że konstrukcja jeszcze zaskoczy mieszkańców – zimą zostanie wykorzystana jako stelaż do bożonarodzeniowych dekoracji”. To już prawdziwy hit: miejska spółka komunalna zapowiedziała, że mieszkańcy jeszcze pokochają ten architektoniczny ersatz. No cóż, nie pokochali, choć widok świątecznych lampek na pordzewiałych rurach musiał być rozkoszny.

Problemy finansowe miasta zakonserwowały tę kuriozalną atrapę

Pozostając w konwencji satyrycznej - już w tej dekadzie ten sam MZGK próbował "rurapark" rozebrać, ale tu do akcji wkroczył Wojewódzki Konserwator Zabytków. Jakkolwiek to absurdalne, atrapa stoi przy Rynku, który objęty jest ochroną konserwatorską, więc nie można tak po prostu rozebrać. Zgody nie uzyskano, bo... Nie, nie dlatego, że ktoś dopatrzył się walorów zabytkowych, a wskutek nieuregulowanych kwestii własności terenu, na którym konstrukcja stanęła.

Ile to jeszcze potrwa? W 2021 roku we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich przeprowadzono konkurs na koncepcję zagospodarowania tego miejsca. Najlepiej oceniona została praca biura JAZ Plus Architekci z Warszawy.

Koncepcja przebudowy Rynku w Mysłowicach.
Koncepcja przebudowy Rynku w Mysłowicach.

Według planów, inwestycja pod nadzorem konserwatora zabytków ma być prowadzona etapami. Na samym początku wybudowana powinna zostać nowa północna pierzeja rynku. Dopiero później kolejne elementy całego kwartału. Problem w tym, że Mysłowice mają gigantyczne problemy finansowe. One zawsze konserwują - tak dobrą, jak i bardzo złą architekturę. Zerknijcie na zdjęcia Tymoteusza Stańka i oceńcie sami.

Chorzów Rynek 1960

Może Cię zainteresować:

Chorzowski rynek był piękny, ale stał na drodze do dobrobytu Polski Ludowej. Transport ważniejszy niż miasto

Autor: Maciej Poloczek

15/04/2023

Rondo nowe bedzin 01

Może Cię zainteresować:

Będzińska Nerka narodziła się ze zbrodni na staromiejskim organizmie miasta. To jeden z najbardziej osobliwych układów komunikacyjnych w Polsce

Autor: Redakcja

16/02/2024

Plac Kościuszki w Bytomiu przed wyburzeniem

Może Cię zainteresować:

Bytomskiemu Bulwarowi zabrakło kilku miesięcy, by przeżył wyrok śmierci wydany przez komunistów

Autor: Marcin Zasada

14/09/2023

Subskrybuj ślązag.pl

google news icon