Zachwycamy się pałacami w Pławniowicach, w Rybnej czy w Nakle Śląskim, a w Wodzisławiu Śląskim (przypominamy - z Katowic można tu dojechać autem autostradami A4 i A1 w niespełna godzinę, a pociągiem - w ok. godzinę i 10 minut do półtorej godziny) można podziwiać pałac szczególny. Pałac Dietrichsteinów to najstarsza, klasycystyczna budowla w Polsce. W dodatku to budowla w całości udostępniona ludziom. Znajduje się tu Muzeum Miejskie Wodzisławia Śląskiego.
Obiekt niedawno przeszedł gruntowną modernizację. Główną ideą rewitalizacji było odtworzenie przypuszczalnego wyglądu Pałacu i nadanie mu bardziej reprezentacyjnej formy poprzez zastosowanie dachu mansardowego z lukarnami, które pozwoliło na pełniejsze wykorzystanie poddasza. W ramach prac wykonano m.in. izolacje, tynki, renowację elewacji, odtworzono detale gzymsów i opasek wokółokiennych, metaloplastykę.
Na parterze można zwiedzać wystawy muzealne dotyczące przeszłości Ziemi Wodzisławskiej. Na pierwszym piętrze znajdują się sale wystaw czasowych, sala reprezentacyjna z herbami wszystkich właścicieli Wodzisławia oraz sala koncertowa. Drugie piętro to wystawa interaktywna SOWA, czyli Strefa Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności oraz sala konferencyjna na 100 osób.
No i najlepsze - tu się nie przewrócicie, zobaczywszy ceny biletów wstępu, jak na Wawelu, bo wstęp do Pałacu Dietrichsteinów jest bezpłatny!
Przy okazji wizyty w Pałacu można też przespacerować się po pobliskim Parku Zamkowym.
Wystawa o Wodzisławiu sprzed stu lat
Okazją, by zwiedzić ten imponujący Pałac jest wernisaż nowej stałej wystawy "Wodzisław sprzed stu lat". Połączony z oprowadzaniem kuratorskim z historykiem Piotrem Hojką odbędzie się w sobotę 12 sierpnia o godz. 16.00. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny.
Na wystawie dowiemy się, jak toczyło się życie na początku ubiegłego wieku w Wodzisławiu. Z jakimi problemami borykali się ludzie i przed jakimi stawali wyborami. Nowa wystawa stała w wodzisławskim Muzeum stanowi pierwszą z cyklu wystaw poświęconych dziejom miasta i regionu w XX wieku.
Na ekspozycji zaprezentowano eksponaty i treści związane z dziejami ziemi wodzisławskiej od przełomu XIX i XX w. do powstań śląskich i włączenia miasta do II Rzeczpospolitej. Wśród najcenniejszych zbiorów prezentowanych na wystawie znajdują się dwa sztandary związane z walką propolskich Górnoślązaków o włączenie tych terenów do Polski. Płótna te w czasie II wojny światowej znajdowały się w ukryciu, gdyż groziła im konfiskata i zniszczenie przez Niemców. Sztandar polski z Radlina o wymiarach 150 x 150 cm stanowi piękny przykład dawnej techniki wytwarzania sztandarów.
Odwiedzając wystawę można zobaczyć odznaczenia z I. poł. XX w. takie jak Gwiazda Górnośląska, Medal Niepodległości, a także pozłacany strażacki medal niemiecki. Zwiedzający zauważą zdobione, oryginalne suweniry wodzisławskie z początku XX w., numizmaty, militaria i broń w tym m.in. rakietnicę i pojemnik na proch zdobyte przez powstańców śląskich pod Godowem w 1919 r. oraz szablę pruską z XIX w.
Ekspozycję uzupełnia szereg oryginalnych dokumentów z lat 1900-1922, a także ciekawostka - replika karabinu Mauser. Wystawa zachęca również do aktywności - uczestnicy zwiedzania mogą wziąć udział w plebiscycie na Górnym Śląsku za pomocą kopi kart do głosowania i zagłosować tak, jak czynili to nasi przodkowie.
Prezentowane eksponaty pochodzącą z Działu Historii oraz Działu Etnologii i Kultury Regionu i zbiorów pomocniczych Muzeum w Wodzisławiu Śląskim. Na ekspozycji znajdują się również przedmioty pochodzące od osób prywatnych.
Historia Pałacu Dietrichsteinów
Jak czytamy na stronie internetowej Wodzisławia Śląskiego, pierwotną siedzibą właścicieli Wodzisławia było wzgórze znajdujące się obecnie na terenie Parku Miejskiego, około 40 metrów na południe od Pałacu. Odkryte w trakcie badań archeologicznych pozostałości architektury wskazują na istnienie w tym miejscu siedziby w formie wieży na kopcu. Miała ona charakter mieszkalno-obronny. Jej ściany wzniesione były z drewna oblicowanego gliną, a w późniejszym okresie wymurowano zamek z cegieł.
Decyzję o budowie pałacu podjął Guidobald von Dietrichstein, ponieważ dotychczasowy zamek wodzisławskim był w bardzo złym stanie, a być może nawet w ruinie. Guidobald postanowił zbudować bardziej reprezentacyjną siedzibę dla siebie i swojej młodej małżonki Marii Gabrieli Henckel von Donnersmarck. Architektem, który najprawdopodobniej podjął się tego zadania, był Franciszek Anton Grimm (1710-1782), utalentowany twórca związany ściśle z rodziną Dietrichsteinów.
Niestety, Maria Gabriela nie doczekała końca budowy pałacu, umarła bowiem w 1747 roku. Po jej śmierci Guidobald wyjechał na Morawy. Tam ożenił się ponownie z Marią Anną Rottal i małżonkowie powrócili w 1749 roku do Wodzisławia. W Pałacu przyszli na świat ich synowie Franciszek i Józef, jednak obaj zmarli w dzieciństwie. W 1755 roku Guidobald wraz z rodziną wyprowadził się na Morawy do Napajedli. Tam Maria Anna zmarła, a Guidobald ożenił się po raz trzeci z dużo młodszą od siebie Marią Józefą Schrattenbach, ale również z tego związku nie doczekał się potomstwa. Małżonkowie mieszkali na stałe w Napajedli, tam też Guidobald Joseph umiera w Brnie 29 lutego 1772 roku. Nie wiadomo, gdzie został pochowany.
Dobra wodzisławskie przypadły w udziale Marii Józefie, która sprzedała je 7 czerwca 1774 roku Zofii Karolinie von Dyhm. Kolejni właściciele posiadali pałac jeszcze przez 122 lata. Ostatnim prywatnym właścicielem był górnośląski przemysłowiec Fritz Friedlaender Fuld (1858-1917).
W 1906 r. w Pałacu Dietrichsteinów został zakupiony przez ówczesne władze miasta i utworzono w nim siedzibę władz miejskich. Wraz z wkroczeniem wojsk Niemieckich na teren Wodzisławia obiekt został przejęty przez nowe władze, ale nie zmienił swych dotychczasowych funkcji. Nadal był siedzibą władz miejskich. W ramach nowo powołanej administracji Niemcy przystąpili do generalnego remontu budynku i jego otoczenia.
W marcu 1945 roku pałac, tak jak i większość wodzisławskich budynków, został zniszczony. Bombardowania uszkodziły dach i pierwsze piętro. Jednak już rok później miejskie urzędy wróciły do odremontowanego pałacu. Był tu ratusz oraz różne inne urzędy, między innymi Komitet Powiatowy PZPR, PZU, ORMO PZGS.
W 1971 r. w budynku powstało muzeum miejskie, a reprezentacyjne sale na piętrze stały się własnością Urzędu Stanu Cywilnego.
W 2018 r. rozpoczęła się gruntowna modernizacja wodzisławskiej, klasycystycznej perły architektury. Prace były możliwe dzięki zdobytemu przez miasto dofinansowaniu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020. Rewitalizacja zakończyła się latem 2022 roku. Wówczas Pałac został oddany do użytku.
