Budowlańcy w ostatnich dniach częściowo odsłonili pierwsze rzeźby, które ustawiono na dachu Archikatedry Chrystusa Króla w Katowicach. Powstaje tam "Hołd ludu śląskiego dla Chrystusa Króla", czyli kompozycja rzeźbiarska złożona z postaci o wysokości od trzech i pół do prawie sześciu metrów. Na krańcach umieszczono widocznych już świętych - Jacka oraz Jadwigę. Na środku stanie Jezus Chrystus, a pomiędzy nimi Ślązacy. Kolejne rzeźby będą pojawiać się sukcesywnie aż do 2025 roku, kiedy przypada stulecie archidiecezji katowickiej.
Autorem "Hołdu ludu śląskiego..." jest znany i ceniony artysta Tomasz Wenklar, który stworzył m.in. pomnik Ryśka Riedla w Tychach. Rzeźby są wykonywane z materiału z domieszką dolomitu, przez co mają zlać się z oryginalnym kamieniem i zasłonić żelbetową podstawę tympanonu.
Konserwator zabytków wydał zgodę na tympanon
Oczywiście prace związane z budową tympanonu odbywają się za zgodą Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach.
- Tympanon był przewidziany w pierwotnym projekcie katedry i choć nigdy nie powstał, konserwator uznał, iż jego stworzenie będzie w istocie realizacją historycznej wizji katedry. W ocenie konserwatora tympanon nie wpłynie negatywnie na zabytek, co więcej, poprawi jego wygląd - przekazał Mirosław Rymer, rzecznik wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Na tej samej zasadzie zrekonstruowano płaskorzeźby wewnątrz gmachu Sejmu Śląskiego: Śląsk Walczący, Śląsk Rolniczy, Śląsk Przemysłowy oraz Polonię Tronującą. Co warto podkreślić, zrekonstruowano. "Hołd ludu śląskiego..." to projekt odbiegający od pierwotnego. Jak zauważył Henryk Mercik, również zajmujący się zawodowo konserwacją zabytków, na dawnych projektach nie ma tympanonu, jest attyka i zdecydowanie skromniejsza kompozycja rzeźbiarska. Ponadto, w jego ocenie, współczesny projekt zaburza proporcje budynku.
Ministerstwo Kultury nie prowadziło, nie wydało, nie opiniowało...
Przypomnijmy, że Archikatedra Chrystusa Króla jest nie tylko wpisana do rejestru zabytków województwa śląskiego, ale ma również status pomnika historii, który w 2017 roku nadał jej prezydent Andrzej Duda. To szczególna forma ochrony, którą mogą zostać objęte zabytki, o ile "zachowały pierwotną kompozycję przestrzenną lub uległy nieznacznym przekształceniom". To tylko jedno z kilku kryteriów.
W związku z tym, że archikatedra ulega właśnie przekształceniu, wysłaliśmy kilka pytań do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zapytaliśmy m.in. o to, czy resort uczestniczył w procesie decyzyjnym i projektowym, a także jak ocenia budowę tympanonu. Odpowiedź, którą w całości przytaczamy poniżej, można porównać do słynnych słów z "Bruneta wieczorową porą" (1976) Stanisława Barei: "Nie wiem, nie znam się, nie orientuję się, zarobiony jestem".
- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie prowadziło postępowania w poniższej sprawie, nie wydawało żadnych decyzji dotyczących realizacji tympanonu oraz nie finansowało jego budowy. Ministerstwo ani Narodowy Instytut Dziedzictwa, który jest instytucją powołaną m.in. do wydawania tego rodzaju opinii, nie opiniowały wskazanej inwestycji - odpowiedziało po trzech tygodniach Centrum Informacyjne MKiDN.
