Charakterystyczne dla Zawodzia budynki o piramidalnym kształcie szybko po powstaniu stały się powszechnie rozpoznawalną wizytówką Ustronia. Zaprojektowali jedni z najwybitniejszych architektów swoich czasów - Henryk Buszko, Aleksander Franta i Tadeusz Szewczyk. Oczywiście na zlecenie wojewody Jerzego Ziętka, który największe projekty zlecał swoim zaufanym ludziom.
Historię powstania nowoczesnego kompleksu leczniczo-uzdrowiskowego na ustrońskim Zawodziu doczekała się nawet filmu dokumentalnego ("Uzdrowisko. Architektura Zawodzia" w reż. Ewy Trzcionki - świetna rzecz, polecamy) z udziałem samego Aleksandra Franty. A także architektów obecnego pokolenia, jak Przemo Łukasik i Robert Konieczny i historycy sztuki, prof. dr hab. Irma Kozina oraz Piotr Mazik. Wszyscy oni nie kryją swego podziwu dla tej genialnej architektury.
"Architektura jest tworem opartym o geometrię. Jest tworem ludzkim. Operuję konkretem i prostymi liniami, ale ściśle się wiąże z pejzażem, ze szczytami. To jest jedność natury i architektury" - tłumaczył Franta w filmie Ewy Trzcionki.
Dzieło wielkie, choć niedokończone
Ustrońskich piramid powstało w sumie 17, z czego 11 w Zawodziu Górnym, zaś 6 w Zawodziu Dolnym. Ostatnią oddano do użytku dopiero w 1990 roku, niemal trzy dekady po tym, kiedy zrodziła się sama koncepcja. W XXI wieku z sanatoriów w Ustroniu korzysta corocznie kilkanaście tysięcy kuracjuszy.
Lecz cały kompleks o powierzchni około 200 hektarów tak naprawdę nigdy nie został w całości zrealizowany. Ukończenie inwestycji z planowanym pierwotnie rozmachem zablokował w latach 70. Zdzisław Grudzień, I Sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach. W miejscu jednej z piramid, które nie powstały, po latach wybudowano Hotel Belweder. Delikatnie mówiąc, stylistycznie odbiega on od całego założenia.
Kontynuatorzy
Pierwotny projekt nigdy nie został ukończony, jednak cenieni architekci Maciej Franta (wnuk Aleksandra Franty) i Robert Konieczny przygotowali koncepcję, zgodnie z którą na stokach Równicy mają powstać nowe budynki, inspirowane pierwotnymi założeniami zespołu twórców Zawodzia. Zaprojektowali m.in. nowe piramidy, klinowce, kolejkę linową i ścieżki mające połączyć uzdrowisko z bulwarami nad Wisłą, a także deptak.
Na koniec ciekawostka: gdy kilka lat temu braliśmy do ręki potężną antologię: "20th-Century World Architecture", wśród ponad 700 przykładów najlepszej architektury XX wieku z całego świata znalazło się miejsce dla kompleksu w Ustroniu. Autorzy książki podkreślali jego przemyślaną zgodność z naturą i otoczeniem.
Może Cię zainteresować:
Tak ma zmienić się słynne uzdrowisko w Ustroniu. Architekci przedstawili projekt rozbudowy
Może Cię zainteresować:
