Kto może zawalczyć o nagrodę?
Górnośląska Nagroda Literacka Juliusz została ustanowiona przez prezydenta Rybnika w 2016 roku. W pierwszych 3 edycjach nagrodę przyznawano najlepszej polskiej książce. Od 2019 jest przyznawana za najlepszą biografię napisaną w języku polskim. Laureatem corocznej Nagrody może być tylko jedna pozycja. Poza statuetką zwycięzca dostanie nagrodę pieniężną w wysokości 50 000 zł.
Kim jest Juliusz?
Nagroda upamiętnia Juliusza Rogera, niemieckiego lekarza, który w 1847 roku przybył do Rud Raciborskich na zaproszenie księcia raciborskiego Wiktora I. Juliusz Roger jest odpowiedzialny za rozwój szpitalnictwa w regionie Rybnika. Zainicjował budowę nowoczesnego, jak na tamte czasy, szpitala w Rybniku. Poza leczeniem książęcej rodziny, zajmował się medycyną w Pilchowicach, Rudach i Rybniku. Pasjonował się przyrodą i tradycjami ludowymi. Wydał zbiór Pieśni ludu polskiego na Górnym Śląsku, w którym znalazło się 546 pieśni. Zmarł podczas polowania w lasach rudzkich w 1865 roku. Spoczywa na cmentarzu w Rudach.
Śląskie akcenty
Do tegorocznej edycji zgłosiło się 45 książek, z czego kilka jest napisanych przez śląskich pisarzy lub opowiada o Śląsku i Ślązakach. Na liście zgłoszonych biografii możemy zobaczyć między innymi Śnialnię Rafała Księżyka, która przedstawia historię alchemii, psychodelii i buddyzmu w słynnej pracowni artystycznej przy ulicy Piastowskiej 1 w Katowicach, którą współtworzyli m.in.: Henryk Waniek, Andrzej Urbanowicz i Urszula Broll.
Na liście znalazły się też Pamiętniki kobiet z rodzin górniczych pod redakcją Moniki Glosowitz to 24 historie kobiet, które pracowały w branży górniczej lub pochodzących z górniczych rodzin. Książka próbuje „wypełnić białą plamę na historii społecznej Górnego Śląska”.
Architekt Małgorzaty Malanowicz opowiada o Stanisławie Kwaśniewiczu, bez którego Katowice wyglądałyby zupełnie inaczej. Kwaśniewicz był autorem tak kultowych budynków jak Separator, galeria BWA, czy Kino Kosmos.
KOLEGA. Mirosław Neinert w rozmowie z Tomaszem Kowalskim to wywiad rzeka z reżyserem teatralnym, aktorem i dyrektorem teatru Korez w Katowicach.
Oczywiście nagroda ma ogólnopolski zasięg, a książki do niej zgłoszone opowiadają o wielu niezwykłych postaciach, które tworzyły naszą kulturę i miały ogromny wpływ na historię. W tym roku kapituła ma do przeczytania w sumie 17 800 stron. Muszą się spieszyć z czytaniem – z 45 zgłoszeń w czerwcu wybiorą finałową piątkę. Laureata lub laureatkę poznamy już 12 października.
