12 grudnia 2024 roku w siedzibie Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach odbyło się przekazanie umowy o dofinansowanie rozbudowy ŚCWiS. Na ręce dyrektora Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności Roberta Ciupy umowę przekazała członkini zarządu Województwa Śląskiego Joanna Bojczuk.
Była kopalnia, jest muzeum. ŚCWiS pokazuje, jak prowadzić transformację
Inwestycja
będzie polegać na zagospodarowaniu wybranych terenów i adaptacji
obiektów kopalni „Wujek” na cele
społeczno-kulturalno-edukacyjne Śląskiego Centrum Wolności i
Solidarności. Centrum pozyskało na ten cel przylegający do obecnej
siedziby budynek kopalniany dawnej straży pożarnej, a także
mieszczący się nieopodal budynek Oddziału Instalacyjnego.
Rozbudowa jest podzielona na dwa etapy:
- I etap obejmie kopalniany budynek dawnej straży pożarnej oraz budynek Oddziału Instalacyjnego,
- II
etap obejmie łaźnię łańcuszkową kopalni „Wujek”.
- Nowy budynek będzie nowoczesny, ale z drugiej strony będzie również nawiązywał do obiektu, który stoi obok, czyli do muzeum. Widoczne będą elementy ceglane. Obiekt centralny będzie miejscem odpoczynku, gdzie odwiedzający będą mogli złapać oddech po wystawie. Myślę, że zorganizujemy tam także jakąś kawiarnię, aby jednocześnie można było wyjść na zewnątrz, spojrzeć na teren kopalni, popatrzeć co się zmienia na jej terenie, czyli jak zmienia się Śląsk poprzez transformację – mówił Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.
W I etapie projektu (2024-2025) powstanie:
- biblioteka,
- archiwum i magazyn książek,
- pomieszczenie do nagrań,
- sala wystaw czasowych,
- reprezentacyjny hol wejściowy z recepcją,
- pomieszczenia biurowe na działalność merytoryczną oraz administracyjną,
- użytkowy dach z planszami edukacyjnymi i informacjami o historii kopalni, który będzie pełnił też funkcję tarasu widokowego.
Wokół budynków projektanci zaplanowali:
- tarasy zewnętrzne,
- gabloty z eksponatami i
eksponaty
górnicze np. wagonik kopalniany.
Głównym
celem projektu jest łagodzenie skutków transformacji gospodarczej
poprzez zmianę funkcji obiektów pokopalnianych kopalni „Wujek”
na nowe funkcje społeczno-edukacyjno-kulturalne realizowane przez
Śląskie Centrum Wolności i Solidarności.
Wartość projektu to ponad 21 mln zł. Wysokość wkładu z Funduszy Europejskich przekracza 15,8 mln zł. Całość rozpoczętego już projektu ma być zrealizowana do 2027 roku.
Drugie życie łaźni łańcuszkowej KWK "Wujek"
Łaźnia
zajmowała dwa piętra. Dawniej korzystało z niej blisko 5 tys.
pracujących w kopalni górników. Z powodu złego stanu technicznego
łaźnia została wyłączona z użytku w 2015 roku.
- Łaźnia łańcuszkowa wygląda dziś tak, jakby górnicy wczoraj stamtąd wyszli. W budynku cały czas wiszą ciuchy robocze i toby z narzędziami. Po wejściu można poczuć się jak w 1981 rok. – mówi nam Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.
- To przestrzeń tak ważna dla Katowic i dla „Wujka”, jak sala BHP stoczni w Gdańsku. To właśnie tam ksiądz Henryk Bolczyk odprawiał swoje msze dla górników z Kopalni "Wujek". Właśnie dlatego z taką delikatnością podchodzimy do tej przestrzeni. Mamy pierwsze pomysły na jej zagospodarowanie. Pragniemy jak najmocniej zachować obecny stan, bez zamazywania przeszłości. Jesteśmy obecnie w momencie, kiedy musimy znaleźć pewien konsensus w naszych działaniach – podsumowuje dyrektor ŚCWiS.
