Pakiet „Fit for 55” to zestaw unijnych wytycznych związanych z polityką klimatyczną. To pakiet rozwiązań prawnych odnoszących się do 55 procent, czyli nowego celu redukcji emisji w Unii Europejskiej do 2030 roku. To cel pośredni, w drodze do pełnej neutralności klimatycznej w 2050 roku.
Konieczna jest szybka redukcja emisji
Aby cele unijne mogły zostać zrealizowane, konieczne jest dostosowanie prawa oraz konsekwentna i szybka redukcja emisji we wszystkich sektorach gospodarki. Proces legislacyjny „Fit for 55” potrwa do 2023 roku. Zmiany w nim zapisane muszą zostać zaakceptowane przez poszczególne państwa wchodzące w skład UE i Parlament Europejski. Pakiet klimatyczny „Fit for 55” składa się z 13 wniosków ustawodawczych. Wśród nich jest aktualizacja obowiązujących już przepisów jak i nowe propozycje, w tym m.in. fundusz klimatyczny, zmiany w normach emisji CO2, zmiany w handlu uprawnieniami do emisji, zwiększenie udziału OZE, efektywność energetyczna czy opodatkowanie energii.
Konsultacje na temat tego pakietu odbyły się 13 lipca 2022 r. w siedzibie Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach oraz - kolejnego dnia w siedzibie NSZZ „Solidarność” w Katowicach.
W GIG-u, w gronie uczestników wydarzenia, obok marszałka Jakuba Chełstowskiego, znaleźli się posłowie do Parlamentu Europejskiego Mohammed Chahim (szef horyzontalnej grupy „Fit for 55”) i Marek Balt, samorządowcy, radni województwa śląskiego, przedstawiciele świata nauki, polityki i przedstawiciele związków zawodowych.
Śląskie gotowe na zieloną transformację
- Śląskie jest gotowe na transformację, chcemy zmieniać region w kierunku zielonej gospodarki, ale ten proces musi uwzględniać czynnik społeczny - mówił marszałek Jakub Chełstowski. - Odchodzenie od węgla i zastępowanie go zieloną energią jest niezbędne, ale w obliczu rosyjskiej agresji w Ukrainie równie ważne jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. W tym celu tak istotna jest współpraca strony rządowej, samorządu i Komisji Europejskiej - dodał Chełstowski.
Jego zdaniem, najwyższe w historii środki unijne, które maja trafić na Śląsk, w wysokości ponad 5 mld euro, pozwolą dokonać tej zmiany i sprawić, że region będzie się rozwijał w kierunku zielonej gospodarki. - To jest nasz cel i proces, który poprawi jakość życia w regionie i da impuls do dalszego rozwoju województwa. Musimy się wzajemnie motywować, żeby tę transformację przyspieszyć. Najważniejszym elementem transformacji jest człowiek, o niego musimy się zatroszczyć najbardziej, by miał pracę i mógł w tym procesie się odnaleźć – mówił marszałek Jakub Chełstowski.
- Ta zmiana wydaje się łatwa na papierze, ale wiemy, że w takich regionach jak Śląsk ona nie będzie prosta - tłumaczył poseł do Parlamentu Europejskiego, Mohammed Chahim. - W Niderlandach, skąd pochodzę, wciąż widać wiele problemów, które wynikają z tego, że ten proces nie został właściwie przeprowadzony. Zwyciężymy dopiero wówczas, kiedy wszyscy dotrzemy do mety, dlatego tak ważna jest solidarność i współpraca. Na pewno nie zostawimy tego regionu samego, jest dla nas bardzo ważny, podobnie jak to, by każdy kto dziś pracuje w przemyśle, w efekcie zmian nie pozostał bez pracy i perspektyw rozwoju – dodał Chahim.
Tomasz Rogala, Prezes Polskiej Grupy Górniczej, przedstawił aktualną sytuację w sektorze górniczym, w odniesieniu do zamian klimatycznych. Uczestnicy spotkania podkreślali, że kryzys klimatyczny jest poważnym zagrożeniem, ale jednocześnie wielkim wyzwaniem, z którym wspólnie trzeba się zmierzyć. Oczekiwane efekty może przynieść w tym zakresie tylko skoordynowana współpraca na arenie międzynarodowej.
W drugim dniu konsultacji, które odbywały się w siedzibie NSZZ „Solidarność” w Katowicach uczestniczyli też przedstawiciele związków zawodowych i strony społecznej.