Pierwsze Gwarki odbyły się w 1957 roku, a impreza nawiązuje do prawa organizowania jarmarków nadanego Tarnowskim Górom w XVI wieku. Od tego czasu Gwarki organizowane były prawie co roku. Impreza czterokrotnie nie doszła do skutku – w latach 1982 i 1983 z powodu stanu wojennego, w 1989 r. w wyniku przemian ustrojowych w kraju oraz w 2020 r. z powodu pandemii COVID-19. W tym roku Gwarki odbywają się w dniach 6 – 8 września.
Gwiazdy na tarnogórskim rynku
Główna cześć Gwarków odbywa się na tarnogórskim rynku. W sobotę, 7 września 2024 r., wystąpili tam: Zespół Marty Mansfeld – założony w 2020 roku, laureat Srebrnego Longplaya; Zespół Tańca Nowoczesnego Tess – działający od 2001 roku w Tarnogórskim Centrum Kultury; bryska - różowowłosa wokalistka, która zadebiutowała w połowie 2021 r. oraz Kaliber 44 – pionierzy i legenda polskiego hip-hopu.
Na scenie Tarnogórskiego Centrum Kultury wystąpili: grupy artystyczne z PMDK im. Henryka Jordana w Tarnowskich Górach, zespół tanecznego „TESS”, zespół muzyczno-artystycznego Spoko Loko oraz młodzieżowy chór rozrywkowy Dafne & Symfonix. Był też artystyczny pokaz baniek mydlanych.
W ramach imprez towarzyszących na placu Wolności odbywał się Jarmark Rękodzieła. Zorganizowano także: konferencję popularnonaukową SMZT „Tarnogórscy przemysłowcy w starożytności i średniowieczu. Badania geoarcheologiczne nad dziedzictwem industrialnym ziemi tarnogórskiej”, otwarty turniej amatorów w tenisie stołowym, XXVI Turniej Brydża Sportowego o Puchar Burmistrza Tarnowskich Gór, piknik „Postaw na Rodzinę”, symultanę szachową z Mistrzem Międzynarodowym (IM) oraz oprowadzanie z przewodnikiem po kościele ewangelickim.
Ostatni dzień Gwarków
Ostatni dzień Gwarków (niedziela, 8 września 2024 r.) to oczywiście Pochód Gwarkowski, który w tym roku został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Tym razem motywem przewodnim jest 240. rocznica założenia Kopalni Fryderyk. Ulicami Tarnowskich Gór przemaszerują znane postaci z historii miasta, m.in.: Chłop Rybka z mieszkańcami Tarnowic, królowie i dworzanie, górnicy, hutnicy, kolejarze, mieszkańcy Tarnowskich Gór, grupy wojskowe oraz znane postaci historyczne odwiedzające miasto. Z kolei po południu kolejny dzień zabawy na tarnogórskim rynku, wystąpią:
- 17.00 - 300 chórzystów
- 17.30 - Anna Jurksztowicz
- 18.45 - Andrzej Piaseczny
- 20.30 - T.Love
- 22.00 - pokaz laserów
Nie zabraknie także imprez towarzyszących. Na placu Wolności trwa Jarmark Rękodzieła, a przy Tarnogórskim Centrum Kultury piknik „Postaw na rodzinę.
