Uroczysko Buczyna. Kąsek naturalnego lasu w samym środku metropolii. To cud, że przetrwał

Kikuty drzew wystają z zalanego wodą zapadliska

Jednak Uroczysko Buczyna to nie sam naturalny las bukowy. Dosłownie metry dzielą piękną starą buczynę od zdegradowanego przez działalność człowieka obszaru lasu. To teren wielkich kontrastów.

W pobliżu miejsca, gdzie 20 lat temu rosły piękne olsy porzeczkowe dolinkowo-kępkowe (zbiorowisko roślinne, które jest tworzone przez olsze na terenach ze stojącą wodą), gdzie było źródlisko, teraz ze stojącej wody upiornie wystają kikuty drzew. To przygnębiający widok.

- Olsy nie przeżyły wzrostu poziomu wody. Teren wskutek działalności KWK „Śląsk” w Rudzie Śląskiej obniżył się o ponad 10 metrów – wyjaśnia Czesław Greń. - Powstało głębokie zapadlisko. Naturalne wąwozy powinny zbierać wodę z wzgórz i lasów naokoło, tworzyć dolinę. Woda stąd w formie cieku wodnego powinna płynąć przez Radoszowy do stawów w Kochłowicach, i wpadać do Kłodnicy. Teraz stoi w zapadlisku, niecce praktycznie bezodpływowej. Olsy są zbiorowiskami bagiennymi, potrzebują stojącej wody, ale tylko kilka miesięcy w roku. Olsza wytrzymuje zalanie nawet przez pół roku, ale przynajmniej przez 3-4 miesiące musi mieć odsłonięty system korzeniowy, żeby żyć. Olsze, które tu rosły, obumarły, udusiły się – opowiada obrazowo Czesław Greń.

Bukom jednak udało się przetrwać osaczenie ze strony przemysłu, choć było ciężko. – Zanieczyszczenie powietrza było tak duże, że uszkadzało merystemy wzrostowe roślin. Nasiona były bezpłodne, nie kiełkowały. Był duży problem z odnowieniem lasu. Skończył się on na początku lat 90. XX wieku, gdy nastąpiła transformacja przemysłu, i warunki życia znacznie się poprawiły, w tym jakość powietrza – tłumaczy nasz przewodnik.

Pytany o to, jakich interwencji Lasy Państwowe dokonują w Uroczysku Buczyna, mówi, że starają się utrzymać naturalny charakter tego lasu. Przy ścieżce w Uroczysku widać poukładane drewno, ścina się tu światłolubną brzozę i osiki, by nie przeszkadzały buczynie w rozwoju. Złamane ze starości buki, na modłę puszczy, zostawia się tu w spokoju, nie wywozi, by żywy las je sobie sam zagospodarował.

Spacerując po Buczynie warto zwrócić uwagę na pozostałości po okopach, i to nie tylko z czasów II wojny światowej, ale również ze stanu wojennego. Warto też poszukać kamienia granicznego z wyrytym napisem 1855, wyznaczającym ówczesną granicę między Księstwem Pszczyńskim a Bytomskim.

Co warto zobaczyć w okolicy

Zrośnięte sosny, czyli osobliwość przyrodniczą, pod którą każdy musi sobie zrobić zdjęcie. Znajdują się one nieco na północny-zachód od środka Uroczyska Buczyna, tuż przy wiaduktach kolejowych nad ulicą Gościnną na granicy Rudy Śląskiej i Chorzowa. Dwa drzewa zrosły się tak, że tworzą między sobą mostek.

Jak dojechać komunikacją publiczną:

Najwygodniej z dworca PKP w Katowicach autobusem nr 48 jadącym do Chorzowa (około pół godziny jazdy, wysiadamy na przystanku Kokociniec Wybickiego). Stąd ulicą Wybickiego kierujemy się w stronę przejazdu kolejowego. Przekraczamy go i zaraz za domem kolejowym, stojącym po lewej stronie, skręcamy w lewo w ścieżkę, która zaprowadzi nas do Uroczyska. Na tym przystanku można też wysiąść z autobusów nr 13 (z Centrum Przesiadkowego Brynów) lub 657 (jadącego z Bogucic).