W 2023 roku do Katowic przyjechało więcej osób, niż z nich wyjechało! Czego o śląskich miastach możemy dowiedzieć się z raportu SGH w Warszawie?

Jak miasta tworzą odpowiednią jakość życia dla mieszkańców?

Indeks Zdrowych Miast to raport tworzony co roku przez Szkołę Główną Handlową w Warszawie. Ma na celu porównanie tego, jakie warunki dla zdrowego życia mieszkańców tworzą w Polsce miasta na prawach powiatu. A jest co badać - według danych GUS w miastach na prawach powiatu mieszka niemal 12,4 milionów Polaków.

Co ciekawe Indeks bada miasta pod kątem 8 różnych czynników (zdrowia, ludności, usług, edukacji, mieszkalnictwa, środowiska, infrastruktury i przestrzeni), dlatego możemy sprawdzić, jakie miasta przodują w poszczególnych sferach życia mieszkańców. Na podstawie wyników badań autorzy przyznają każdemu miastu punkty od 0 do 100. Z uśrednionych wyników w każdej kategorii twórcy Indeksu tworzą listę najlepszych w Polsce miast do życia. W tym roku to zaszczytne miejsce przypadło Poznaniowi (wartość indeksu 74.9). Drugie miejsce wśród miast powyżej 300 tys. mieszkańców przypadło Warszawie (60.8), a podium zamyka Gdańsk (55.5).

Miasta województwa śląskiego zawojować mogły dopiero w kategorii poniżej 300 tysięcy mieszkańców. Wśród śląskich miast najlepiej poszło Rybnikowi, który z wynikiem 57.5 uplasował się na 6. miejscu. Nieco dalej, na 11. miejscu, znalazł się Chorzów (48.8). Wysokie, 13. miejsce zdobyły Tychy z wynikiem 46.3 punktów wartości indeksu. Katowice zajęły 21. miejsce (43.2). Niestety w województwie śląskim mamy też miasto, które w rankingu poradziło sobie najgorzej z całej Polski. Na ostatnim miejscu wśród 66 badanych miast na prawach powiatu uplasowała się Dąbrowa Górnicza z wynikiem 17.2 punktów.

A jak miasta województwa śląskiego poradziły sobie w poszczególnych kategoriach?

Chorzów najbardziej zielony, a Rybnik najzdrowszy

Już na samym początku raportu, autorzy podkreślają zaszczytne miejsce Chorzowa, który jest najbardziej zielonym miastem Polski w 2024 roku. Chorzów może pochwalić się największą powierzchnią terenów zielonych, które zajmują aż 23,3% całkowitej powierzchni miasta (dla porównania, średnia badanych miast wynosi 7,7%).

Katowice są polskim miastem, które przeznacza najwięcej środków na gospodarkę mieszkaniową – 22% wydatków bieżących miasta (średnia w Polsce wynosi zaledwie 5%). Niestety są też jednym z miast, które tracą najwięcej mieszkańców. Innymi miastami województwa śląskiego borykającymi się z tym samym problemem są: Zabrze, Bytom i Częstochowa. Światełkiem na końcu tunelu dla Katowic może być fakt, że są jedynym miejscem w Polsce, w którym zmienił się kierunek migracji - w 2023 roku do Katowic przyjechało więcej osób, niż z nich wyjechało.

Śląsk zaskakująco dobrze radzi sobie w kategorii Zdrowie. Autorzy raportu badali stosunek wydatków na opiekę zdrowotną do liczby zrealizowanych działań. Miastami woj. śląskiego, gdzie przy relatywnie niższych kosztach równocześnie realizowano dużą liczbę działań, są: Rybnik na 1. miejscu w Polsce, Zabrze na 9. miejscu i Sosnowiec na 10.

W gronie miast, z których znika (migracje, zgony) najmniej mieszańców, znalazły się Żory z 7. miejscem w Polsce.

Jeżeli chodzi o edukację, Katowice zajęły 7. miejsce w kraju - tutaj badano głównie wyniki matur i egzaminów ósmoklasisty, a także wskaźnik, który pokazuje udział rodzin korzystających z zasiłków rodzinnych, ze względu na niższe dochody. Stolica województwa świetnie poradziła sobie także w kategorii mieszkalnictwo, gdzie badano m. in. liczbę mieszkań na 1000 mieszkańców, liczbę TBS-ów, a nawet liczbę lokali bez dostępu do łazienki. Tam Katowice zdobyły 2. miejsce. Na podium znalazł się też Chorzów (3. miejsce). Zabrze i Gliwice zajęły odpowiednio 5. i 6. miejsce.

Z kolei jeśli chodzi o środowisko (poziom zanieczyszczenia powietrza, ścieżki rowerowe, oczyszczanie ścieków itp.) ze śląskich miast dobrze radzi sobie jedynie Chorzów, który uplasował się na 7. miejscu w tej kategorii.

Chorzów jest też najbardziej zielonym miastem, które zdobyło pierwsze miejsce w kategorii przestrzeń. Tutaj autorzy badali także ilość wypadków samochodowych na 100 tys. ludności , przestępstwa charakterze kryminalnym na 1000 mieszkańców i udział wód powierzchniowych w powierzchni miasta. Wysokie miejsca zajęły Siemianowice Śląskie (5. miejsce) i Piekary Śląskie (10. miejsce).

Jedyną sferą działalności, w której śląskie miasta wypadają gorzej, są usługi komunalne i społeczne. W pierwszej dziesiątce tej kategorii nie ma żadnego miasta województwa śląskiego, co oznacza, że większe miasta naszego regionu słabo radzą sobie z dystrybucją dóbr i usług publicznych.

Cały raport przygotowany przez SGH w Warszawie możecie przeczytać TUTAJ.