XIX-wieczne dzieło wróciło do Muzeum Śląskiego. Przedstawia Królewską Hutę, czyli Chorzów

Na początku 2023 roku w ofercie jednego z domów aukcyjnych w Plauen (Niemcy) pojawiła się litografia zawierająca pieczęć Muzeum Śląskiego oraz numery inwentarzowe

- Często w takich przypadkach pieczęć muzealna okazuje się pieczęcią wywozową, którą do początku lat 90. XX wieku oznaczano dzieła sztuki transportowane za granicę. Obecność numerów inwentarzowych wskazuje natomiast, że obiekt może być stratą wojenną - tłumaczy Muzeum Śląskiego.

„Królewska Huta” Ernsta Knippela

Litografia, o której mowa, to „Królewska Huta” autorstwa Ernsta Knippela, przedstawiająca panoramę Królewskiej Huty, czyli dzisiejszego Chorzowa. Widać na niej zabudowania przemysłowe, dymiące kominy, familoki, a także wieże kościoła. To świątynia ewangelicka im. Elżbiety Ludwiki Wittelsbach (księżniczki bawarskiej i królowej Prus), obok której obecnie przebiega DK 79.

- Ernst Wilhelm Knippel (1811-1900) był niemieckim grafikiem, rysownikiem, rytownikiem i twórcą litografii przedstawiających górnośląskie pejzaże przemysłowe. Do 1832 roku kształcił się u rysownika i miedziorytnika Friedricha Augusta Tittla, od którego w 1840 roku przejął wydawnictwo. Jego wspólnikiem został Carl Julius Rieden (…) Ernst Knippel na zlecenie przemysłowców z Górnego Śląska wykonywał przedstawienia litograficzne hut, fabryk i panoram miejscowości przemysłowych, w wyniku czego powstał cykl około 80 litografii - informuje Muzeum Śląskie.

Ernst Knippel w latach 70. i 80. XIX wieku zaczął wydawać kartki pocztowe. Stworzył pierwsze panoramy Katowic, które były wówczas niewielką wsią.

Litografia wróciła do Muzeum Śląskiego

Okazało się, że przed II wojną światową w placówce znajdowały się cztery odbitki grafiki, a dwie z nich odzyskało Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. Analiza dostępnych materiałów nie pozostawiła złudzeń - na aukcję wystawiono dzieło z przedwojennych zbiorów Muzeum Śląskiego.

- Dotychczasowy posiadacz obiektu, po zapoznaniu się z materiałami przekazanymi przez Departament Restytucji Dóbr Kultury Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dowodzącymi pochodzenia dzieła z przedwojennych zbiorów Muzeum Śląskiego, podjął decyzję o dobrowolnym zwrocie grafiki do macierzystych zbiorów - informuje Ministerstwo Kultury.

Straty, poniesione przez Muzeum Śląskie w czasie II wojny światowej, szacuje się na ponad 31 tys. obiektów.