Fest mōm rod dynkmal ôd tormana Edwarda Szymkowiaka przed stadiōnym ôd Polōnie Bytōm, bo po piyrsze je urodny, a po druge czekōm, aż Ruch bydzie fertich, żeby taki sōm Wilimowskimu postawić.

Fest mōm rod te wszyske wulgarne dynkmale – jak dwa na mojij Paderewie: Żołnierza Polskigo i Trudu Gōrniczego. Mōm je rod, bo sōm ôgrōmne, a socrealistyczny barok bōł prawie do takich ludzi jak jo.

Fest mōm rod dynkmal ôd Ziętka we Katowicach, bo Ziętek wyglōndo na nim tak, jak wierza richtich wyglōndoł. Mōm go rod tyż za to, że go niy zdekōmunizowali.

Fest mōm rod dynkmal dziewiyńciu z Wujka we Brynowie, bo chocioż krziżōw mōmy pewnikym we publicznym przestrzyństwie za siyła, to tyn jedyn mo we sobie moc – ôsobliwie, jak sie piyrszy roz go ôbejzdrzi przi skryncaniu we ulica Wincentego Pola ze Mikołowskij.

Fest mōm rod dynkmal ôd Religi we Zobrzu, bo roz że Relidze sie noleżało upamiyntniynie, a dwa ża dynkmal we takij formie czytōm za upamiyntniynie wszyskich tych, co potrzebowali pōmocy.

Fest mōm rod dynkmal ôd Łaziszczoka we Łaziskach – przaja mu takōm miyłościōm, co ja spokopi ino ftoś, fto jak wyszoł ze baru Antałek, to go trefiōł i wejzdrzoł mu we postrzodku nocy głymboko we ôczy. Nawet jak wtynczos ôboczōł ôczōw sztworo.

Fest mōm rod jeszcze połno dynkmalōw we Aglo, ale jedyn dynkmal je lepszy aniżeli cołko reszta wziynto społym. To prōzny i rosły cokel na katowskim Placu Wolności. Na coklu za Niymca bōł dynkmal niymieckich kajzerōw, potym za Poloka dynkmal Powstańcōw Ślōnskich, a niyskorzij sowieckich wojokōw. Co jakiś reżim przichodziōł do Katowic, to piyrsze co, to stawiōł sam swojich bohatyrōw. Sołdaty strzimali dugo, do 2014 roku, i ôd tego czasu nojatrakcyjniyjszy cokel we Aglōmeracyji stoji prōzny. Katowiczanio posuchali Stanisława Jerzego Leca, co we „Myślach nieuczesanych” radziōł: „Jak burzicie dynkmale, to ôstawiejcie cokle. Dycki sie mogōm przidać”. Bo niy ma lepszyj metafory losōw ôd Ślōnska jak prōzny cokel. Mariusz Szczygieł spōmnioł kejś słowa ôd praskigo taksōwkarza: „wy Polocy żeście sōm radzi być za dynkmal, a my za gołymbia”. Wtynczos żech sie pōmyśloł, że za dopołniynie tyj tryjady bydōm Ślōnzocy, co dostali rola cokli, co na nich inksi stawiajōm swoje dynkmale. (Ôddekuj Ślōnsk choby nigdy przodzij! Szrajbnij sie na nasz ślōnski newsletter: https://www.slazag.pl/newsletter-slaski)

Dynkmalowi na placu powinno sie dać pokōj, nojwyżyj przidać mu tabula: „Ôto dynkmal wszyskich dynkmalōw i metafora losōw ôd Ślōnska”.

Chocioż prziznōm, dziwi mie, że we mieście niy ma zażartyj dyskusyje, co na cokel wrazić. Pryndzyj abo niyskorzij jakeś sprawy ftoś bydzie chcioł na tym coklu pozałatwiać, coś sie upamiyntnić, tak, żeby Ślōnzocy zapamiyntali, jak trza pamiyntać, tōż do przigody, kej by niy udało sie proklamować tego dynkmalu dynkmalym wszyskich dynkmalōw, to mōm pora inkszych idyjōw.

Możno przede wszyskim, Cholōnek za symbol blank niczego

Mōg by to być dynkmal ôd „slōnskij ōmy”. Abo dynkmal ôd literki „Ŏ”. Biołorusy ze swojij „Ў” zrobiyli już lata tymu nazod popkulturowy produkt. Ale jedna ze mojich idyjōw je wierza nojlepszo: nojbarzij bych chcioł, żeby na coklu stanōł mały Dolfik Cholōnek. Tyn ze rōmanu ôd Janoscha „Cholōnek, znaczy dobry Pōn Bōg ze gliny”, możno i nojlepszyj ślōnskij ksiōnżki, jako kejś ftoś napisoł. Cholōnek, jak to dynkmale porzōnd majōm, mōg by nawet to abo tamto sobōm symbolizować.

Cholōnek za symbol ślōnskigo bajtla. Cholōnek za symbol ślōnskij pograniczności i roztarganio miyndzy Polskōm a Niymcami.

Cholōnek za symbol ślōnskigo potracynio, ślōnskij kolaboracyje i ślōnskich biołych flekōw, na przikładzie fatra ôd Dolfika, Stanika, co synowi doł miano Adolf, bo sōm ôd leberstwa i firdyganctwa poszoł za nazisty.

Cholōnek za symbol ślōnskich przesiedlyńcōw i wypyndzōnych – na przikładzie losōw ôd Janoscha.

Cholōnek za symbol ślōnskij literatury.

Cholōnek za symbol ślōnskigo tyjatru i gōrnoslōnskij rewolucyje, co two ôd porunostu lot. We Korezie „Cholōnka” grajōm hned 20 lot, zagrali go już bezma 800 razy, to bōł piyrszy wybitny spektakl we ślōnskim jynzyku. A jak dō mie, to poczōntek modernyj ślōnskij kultury to bōł prawie 16 października 2004 roku i prymiera tyj sztuki.

Cholōnek za symbol Aglōmeracyje i przijmowanio ôd Katowic role głownego miasta, co poradzi upamiyntniać niy ino sprawy swojich porunostu dzielnic, ale tyż twōrcy, co pochodzi ze Zobrzo, chocioż dzisiej Katowice to jeszcze niy ma take miyjsce, ône nojwyżyj nim bywajōm.

Cholōnek za symbol ślōnskigo dystansu i humoru – nawet jak z tym bywo rozmajcie. Ale, możno przede wszyskim, Cholōnek za symbol blank niczego. Za coś ajnfach fajnego, coś cool. Nasz Krecik, nasz Kaczōr Dōnald. We Szczecinie niydaleko banhofu dynkmale majōm Krzysztof Jarzyna ze Szczecina i Paprykarz Szczeciński, a po drugij strōnie polskij planety niych stanie Cholōnek. To by Ślōnzokōm pōmogło uczynić to, czego do przetwanio potrzebujōm nojbarzij: wyciōngnōńć sztyl ze rzici.