„Obiecanki nie wystarczą”. Marcin Melon o deklaracji Donalda Tuska ws. języka śląskiego

Rozmowa z Marcinem Melonem, śląskim pisarzem

Jest konkretna deklaracja Donalda Tuska: śląski język regionalny w ciągu stu dni po wygranych przez opozycję wyborach. To ważne słowa i czy można w nie wierzyć?
Słuchanie deklaracji polityków obecnej opozycji z pewnością sprawia przyjemność. Bardzo przyjemnie wspominam wszystkie rozmowy z nimi. Jednak doświadczenie uczy, że rzadko te deklaracje przekładały się na realne działania. Platforma Obywatelska zrobiła wiele, by utracić zaufanie Ślązaków i obiecanki nie wystarczą, by je odzyskać. Już nie.

Skoro tylu ludzi jest w to zaangażowanych, skoro tylu ludzi kocha swój język, to trzeba im go dać, bo to najoczywistszy wyraz szacunku dla historii i kultury – powiedział Donald Tusk w Radzionkowie. A jeszcze w 2021 r. mówił na Campus Polska: Ślązacy muszą się o to postarać. Skąd ta zmiana nastawienia? Zbliżające się wybory?
Czasami do pewnych rzeczy trzeba dojrzeć. Chciałbym, by tak było w tym przypadku. Powtarzam jednak - dzisiejsza opozycja zawiodła Ślązaków już zbyt wiele razy, by rzucać się z radością na każdą obietnicę. Boję się jednak, że w dzisiejszej sytuacji jesteśmy zmuszeni zaufać kolejny raz, bo pisowska alternatywa jest nie do przyjęcia.

Donald Tusk zauważył, że śląski stał się językiem literackim, że ludzi piszą w nim powieści. Chyba także Marcin Melon wobec tego dołożył cegiełkę, by przekonać lidera PO do języka śląskiego.
Gdy pisałem pierwszego "Hanusika" słyszałem z każdej strony: co to za język, w którym nie powstaje masowo literatura? Dziś tego argumentu nie słychać i to jest zasługa wydawców na czele z Pejtrem Długoszem oraz autorów i tłumaczy. Każdy z nas może być dumny ze swojej cegiełki. Ale to także zasługa każdego, kto kupił książkę po śląsku, bo bez popytu nic nie będzie powstawało. Pamiętajmy, że wydawcy pozycji w języku śląskim nie mają żadnego wsparcia.

Czy uznanie języka śląskiego wystarczy? Obywatelski projekt ustawy, który został zmielony w Sejmie, dotyczył uznania Ślązaków za mniejszość etniczną. Czy to powinien być kolejny krok, czy Ślązacy mają się zadowolić jedynie uznaniem języka śląskiego.
Dla mnie to nie są kontrowersyjne postulaty. Trzeba naprawdę wiele złej woli, by bulwersować się tym, że mniejszość chce być uznawana za mniejszość etniczną i móc używać swojego języka regionalnego. Słyszałem wrzaski po prawej stronie, że przyjdzie Niemiec, weźmie do worka cały Śląsk i zabierze do siebie. To nie są głosy poważnych ludzi. Pytanie czy opozycja, która ma podobno ambicje zakończenia narodowo-katolickiego obłędu, w którym się pogrążamy, jest poważną propozycją. Czy ma wizję przekształcenia nas w nowoczesne społeczeństwo, administrowane w nowoczesny sposób. Z obietnic wynika, że tak. Ale to tylko obietnice. Jeśli byla posłanka Pietraszewska mówi o polskich obozach, a Tusk o języku regionalnym to można mieć wrażenie, że to inna Platforma. Ale czy istotnie inna możemy się przekonać po ewentualnie wygranych przez nich wyborach. Czy chcemy się przekonać? A jaką inną opcję mamy?